Bibliogr. s. 14-15

Składni konstrukcji nominalnych poświęcono dotychczas niewiele uwagi w szybko rozwijającej się literaturze z dziedziny lingwistyki migowej. W Polsce nie przeprowadzono dotąd niemal żadnych badań dotyczących tego tematu. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie opisu składni konstrukcji nominalnych polskiego języka migowego (PJM), czyli wizualno-przestrzennego języka używanego przez Głuchych w Polsce, odmiennego od polszczyzny pisanej/mówionej zarówno pod względem diachronicznym, jak i synchronicznym. Najważniejszym założeniem referowanego tu badania - odróżniającym je od wielu innych prac dotyczących składni języków migowych - jest wykorzystanie obszernego materiału empirycznego. Na potrzeby niniejszego studium autorzy dokonali przeglądu próby materiału wideo pochodzącego z pierwszego i jedynego korpusu PJM, który jest obecnie tworzony na Uniwersytecie Warszawskim. Wnikliwa analiza pozwoliła na opracowanie typologii konstrukcji nominalnych w PJM - zawierających zarówno przymiotniki, jak i inne modyfikatory. Niniejszy artykuł przedstawia generalizacje dotyczące szyku wyrażeń nominalnych, wyłaniające się z przestudiowanych danych. Autorzy zauważają, że przymiotniki w PJM mają tendencję do występowania w postpozycji względem rzeczownika głównego, podczas gdy inne modyfikatory (takie jak liczebniki lub elementy dzierżawcze) zazwyczaj poprzedzają rzeczownik. Dodatkowo autorzy dokonują analizy porównawczej owych wniosków z danymi dla konstrukcji nominalnych występujących w mówionej polszczyźnie, pozyskanymi z Narodowego Korpusu Języka Polskiego.

The syntax of nominal constructions has so far attracted relatively little attention in the rapidly growing literature on sign languages. In Poland, there have been virtually no studies addressing the topic. The goal of the present paper is to offer an overview of the nominal syntax of PJM (polski język migowy), the visual-spatial language of the Polish Deaf, which is diachronically and synchronically independent of spoken/written Polish. A key, and novel, aspect of the present proposal is that we base our descriptive model on a detailed investigation of extensive empirical data. For the purposes of this study, we have carefully inspected a sample of video material extracted from the first-ever corpus of PJM that is currently being compiled at the University of Warsaw. An in-depth examination of the data has allowed us to produce a typology of PJM nominal constructions involving adjectives and other adnominal modifiers. The present paper outlines the word-order generalizations that emerge from the analyzed data. We observe that PJM adjectives show a clear tendency to appear in postposition with respect to the head noun, whereas other adnominal modifiers (such as numerals or possessives) most often precede the noun. Additionally, we confront these findings with data on spoken Polish nominals extracted from the National Corpus of Polish.