Niniejszy artykuł ma na celu analizę czterech morfemów neoklasycznych super, ekstra, mega i hiper, spełniających funkcję zarówno przedrostków, jak i samodzielnych jednostek leksykalnych występujących we współczesnym języku polskim. Analiza przeprowadzona jest na podstawie danych językowych zgromadzonych w Narodowym Korpusie Języka Polskiego. Jednym z celów jest analiza morfemów pod kątem ustalenia ich funkcji składniowych i przedstawienia wyników ilościowych, tj. podania liczby przykładów występowania morfemów jako samodzielnych jednostek lub jako członów związanych - pisanych łącznie lub z użyciem łącznika. Kolejnym celem analizy jest uzyskanie wyników jakościowych, tj. odnotowanie wszystkich wyrazów powstałych z wykorzystaniem badanych morfemów występujących w korpusie zrównoważonym NKJP, włączając hapax legomena, tzn. wyrazy występujące tylko raz w badanym korpusie. Celem analizy semantycznej jest przyporządkowanie dokładnego znaczenia każdemu przypadkowi użycia morfemu oraz wyciągnięcie ogólnych wniosków dotyczących częstotliwości występowania poszczególnych znaczeń. W celu oszacowania produktywności morfemów związanych (przedrostków) wykorzystana jest metoda obliczania produktywności Baayena (1992: 109-149) oraz metoda badania opłacalności procesu morfologicznego Bauera (2001). Wnioski płynące z przeprowadzonych analiz rzucają światło na zjawiska zachodzące we współczesnej polszczyźnie.
abstrakt w j. angielskim:
This paper provides an analysis of four neoclassical morphemes super, ekstra, mega and hiper, both as prefixes and as free lexical items, in contemporary Polish as represented in the Polish National Corpus. The collected data containing instances of the morphemes have been analysed so as to define their syntactic functions and to obtain quantitative results, i.e., to determine the exact number of instances of the morphemes occurring as free lexical items and as bound morphemes followed by a hyphen as well as integral unhyphenated morphemes. Another aim of the study has been a quantitative analysis of the data, i.e., to record all the instances of the use of the morphemes, including rare uses. The semantic analysis has been aimed to assign the exact meaning to each occurrence of the morphemes and to make general conclusions concerning the frequencies. Still another purpose has been to measure the morphological productivity of the bound morphemes (prefixes) in question based on Baayen's (1992: 109-149) measure of productivity and Bauer's (2001) measure of the profitability of a morphological process. The results of the present study contribute to a better understanding of recent phenomena in contemporary Polish.
słowa kluczowe w j. polskim:
morfemy neoklasyczne, moda językowa, analiza ilościowa, analiza jakościowa, produktywność, korpus
słowa kluczowe w j. angielskim:
neoclassical morphemes, language fashion, quantitative analysis, qualitative analysis, productivity, corpus
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa