Bibliogr. s. 147-149

Tak, jak w I połowie XX wieku rozpowszechnione było myślenie oparte o założenia eugeniczne, tak również rozpowszechniona była jego krytyka. W części pochodziła ona z przyjmowania perspektywy Kościoła katolickiego przez humanistów, pedagogów, którzy w odniesieniu do nauki społecznej Kościoła budowali swoje koncepcje pedagogiczne. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie podstawowych elementów krytyki stanowiska eugeników z punktu widzenia polskich pedagogów katolickich z lat 1918-1939. Krytyka ta istniała, podnosiła podstawowe wątki charakterystyczne dla stanowiska Kościoła Katolickiego, ale prowadzono ją m.in - co interesujące - z punktu widzenia "interesów" kobiety. Wprowadzenie zasad eugeniki, choć w środowiskach ją aprobujących było przedstawiane jako sposób emancypacji, w opisywanym środowisku traktowano jako drogę do demoralizacji i degradacji kobiety jako osoby.

In the first half of the 20th century, thinking based on eugenics premises was as common as its critique, which partly resulted from assumption of the perspective of the catholic church by humanists and pedagogues, who built their pedagogical conceptions on social teaching of the Church. The present paper aims at presenting the basic elements of criticism of the eugenics stance from the perspective of Polish catholic educators in the years 1918-1939. Such criticism existed and addressed the fundamental themes characteristic of the Catholic Church's position, but it was executed, among others - and that's interesting - from the perspective of women's "interest". Although within introduction of the eugenics principles was presented within the circles that accepted it as a way of emancipation, within the abovesaid environment was treated as a path of demoralization and degradation of the woman as a person.