Central European common law? : custom and judge-made law in the Kingdom of Hungary in the 19th-20th centuries

Artykuł opisuje kwestię zbadaną i opisaną dotychczas szczątkowo i fragmentarycznie w literaturze polskiej, jaką są podstawy funkcjonowania systemu dawnego węgierskiego prawa prywatnego. Przedmiotem analizy jest zwłaszcza jego specyficzny charakter, związany z wielką rolą zwyczaju i orzecznictwa. Autor opisuje nietypowe źródła prawa węgierskiego, poczynając od Tripartitum. W dalszej kolejności analizowane są burzliwe dzieje prawa węgierskiego w XIX wieku - narzucenie prawa austriackiego po Wiośnie Ludów i powrót do dawnego systemu, przeprowadzony przez Konferencję Judekskurialną z 1861 r. i uchwalone przez nią Tymczasowe Zasady Sądowe. Na końcu omówiona zostaje prawotwórcza rola Sądu Najwyższego (Kurii Królewskiej). Pozwala to na ukazanie wyjątkowego charakteru prawa prywatnego dawnych Węgier, posiadającego blisko tysiącletnią ciągłość i funkcjonującego aż do połowy XX wieku.

The paper discusses the topic almost absent in the present-day Polish historical research: a phenomenon of the old-Hungarian private law and its foundations. Especially its specific character is analysed, connected to a major role played by custom and judge-made law. The author depicts atypical sources of Hungarian law, beginning with Tripartitum. Afterward, a turbulent history of Hungarian law in the 19th century is described and specifically the enforcement of Austrian law after the revolution of 1848 and recreation of the old legal system as executed by Judicial Conference of 1861 through the Provisional Judicial Rules. Finally, a law-making role of the Hungarian Supreme Court (Royal Curia) is depicted. That allows to show an exceptional character of the old-Hungarian private law, with its almost millennial continuity and functioning until the mid-20th century.