Patofizjologia jatrogennego uszkodzenia pęcherza po lekach alkilujących z grupy oksazafosforan i jego chemioprewencja

Bibliogr. s. 600-602.

Leki cytostatyczne z grupy oksazafosforyn (cyklofosfamid, ifosfamid) stosuje się w chemioterapii wielu typów nowotworów, jednak ich podawanie jest związane z ich zasadniczym działaniem niepożądanym, ograniczającym bezpieczeństwo i skuteczność tych cytostatyków – rozwojem krwotocznego zapalenia pęcherza (hemorrhagic cystitis – HC). Patogeneza HC jest złożona, inicjowana toksycznym metabolitem oksazafosforyn – akroleiną, co powoduje aktywację komórek immunokompetentnych i uwolnienie wielu prozapalnych mediatorów w pęcherzu. Istnieje możliwość zmniejszania lub zapobiegania uszkodzeniom pęcherza podczas terapii oksazafosforynami przez stosowanie związków chemioprewencyjnych. W pracy omówiono cytostatyczny mechanizm działania oksazofosforyn, patofizjologię krwotocznego zapalenia pęcherza oraz obecnie stosowane środki chemioprewencyjne, łagodzące HC). Omówiono ponadto wybrane fitofarmaceutyki, jako potencjalne, nowe związki o aktywności chemioprewencyjnej, stosowane podczas terapii cyklofosfamidem lub ifosfamidem.

The use of oxazaphosphorines (cyclophosphamide, ifosfamide) in the treatment of numerous neoplastic disorders is associated with their essential adverse effect in the form of hemorrhagic cystitis, which considerably limits the safety and efficacy of their pharmacotherapy. HC is a complex inflammatory response, induced by toxic oxazaphosphorines metabolite – acrolein with subsequent immunocompetetive cells activation and release of many proinflammatory agents. However, there are some chemoprotectant agents which help reduce the HC exacerbation. The article briefly discuses the mechanism of action of oxazaphosphorines, the pathophysiology of the hemorrhagic cystitis development and currently accepted chemopreventive agents, applied to the objective of urotoxicity amelioration. Moreover, the rationale for some phytopharmaceuticals administration as novel bladder protective compounds accompanying cyclophosphamide or ifosfamide therapy was also mentioned.