Wpływ głębokiej stymulacji czuciowej stopy na równowagę i funkcję chodu chorych z niedowładem połowiczym

Wprowadzenie: Aktualnie prowadzone badania naukowe podkreślają znaczenie informacji sensorycznej dla kontroli ruchowej. Informacja multisensoryczna może być przetwarzana przez mózg nawet wtedy, gdy jego uszkodzenie obejmuje multimodalne obszary kory kojarzeniowej oraz specyficzne obszary kory czuciowej. Cel: Celem badania była ocena wpływu stymulacji czuciowej stopy na równowagę i funkcję chodu osób z niedowładem połowiczym z uwzględnieniem wieku badanych, okresu, który upłynął od udaru oraz jego lokalizacji. Materiał i metody: Badaniami prowadzonymi od marca do lipca 2016 roku objęto grupę czterdziestu kolejnych chorych (wiek 39-86 lat; średnia=68,3; SD= 10,2) leczonych w ośrodku rehabilitacyjnym NZOZ Pasternik w Modlniczce, przebywających na 6 tygodniowym turnusie rehabilitacyjnym. W dniu konsultacji lekarskiej przeprowadzono wywiad i ankietę na temat stanu zdrowia, a następnie przeprowadzono badanie przedmiotowe złożone z 3 testów funkcjonalnych: testu dwóch wag, testu Tinetti, oraz testu "Wstań i idź" (TUG). Pomiary wykonano czterokrotnie: przed rozpoczęciem usprawniania, pierwszego dnia po fizjoterapii, po 4 tygodniowym okresie usprawniania oraz po 2 tygodniowej przerwie. Codzienna rehabilitacja obejmowała indywidualną stymulację sensoryczną stopy wykonaną przez fizjoterapeutę zgodnie z założeniami koncepcji Bobath. Dodatkowo pacjenci mieli dostęp do sali gimnastycznej, gdzie wykonywali samodzielnie zadane ćwiczenia ukierunkowane na sensorykę stopy przy wykorzystaniu odpowiednich przyrządów terapeutycznych. Wyniki: Czterotygodniowa fizjoterapia dedykowana stymulacji sensorycznej niedowładnej stopy wpłynęła na poprawę równowagi i funkcji chodu u chorych z niedowładem połowiczym. Znamienną poprawę w symetrii rozkładu ciężaru ciała na dwóch wagach zanotowano już po pierwszej stymulacji. Wyniki obu testów chodu po zakończeniu fizjoterapii pozwoliły na zakwalifikowanie chorych do grupy osób o średnim ryzyku upadku z wyjściowo wysokiego ryzyka. Badanie wykazało również korzystniejszy wpływ terapii na usprawnienie osób młodszych, z porażeniem lewostronnym oraz krótszym okresem od incydentu udarowego. Wnioski: Stymulacja sensoryczna stopy jest nieinwazyjnym i skutecznym narzędziem terapeutycznym w przywracaniu równowagi i poprawie chodu u osób z niedowładem połowiczym po przebytym udarze mózgu.

Background: Current research emphasizes the importance of sensory afference for movement control. Multisensory information may be processed in the brain even when its damage is located in multimodal association areas and specific sensory cortex. Aim: The aim of the study was to assess the influence of sensory stimulation of the hemiparetic foot on balance and gait improvement in stroke patients with respect to the their age, time from onset and location of stroke. Material and methods: The study was carried out from March to July 2016 and involved 40 consecutive inpatients (age 39-86 years; mean=68,3; SD=10.2) staying at the “Pasternik” rehabilitation centre in Modlniczka for 6 weeks. On the day of the physician’s examination, medical history was recorded and patients were interviewed about their health condition. After that, three functional tests were carried out: the Two-scale test, the Tinetti test and the Timed Up and Go test (TUG). The measurements were taken: before sensory stimulation, after the first treatment, after 4 weeks of treatment and at 2 weeks of follow-up. Every day, treatment consisted of individual sensory stimulation of the hemiparetic foot performed by a physiotherapist according to the specific principles of the Bobath concept. Additionally, aimed at foot sensory stimulation, patients performed their own supervised exercises using designated equipment at a gym. Results: 4 weeks of treatment aimed at the sensory stimulation of the hemiparetic foot influenced balance and gait improvement in stroke survivors. Significant improvement in weight distribution on the Two-scale test was detected immediately after the first stimulation. The results of both gait tests measured after 4 weeks of physiotherapy allowed to classify subjects into the group of average fall risks in comparison to the initial high-risk group. The study indicated more efficacy of sensory stimulation in younger patients with left side paresis and a shorter period after stroke onset. Conclusion: Foot sensory stimulation is a non-invasive, efficient therapeutic tool for regaining balance and gait improvement in hemiparetic subjects after stroke.