Przypadek i czas a finitywne zdania argumentowe w języku polskim

Bibliogr. s. 80-81

W artykule omówiona jest analiza przedstawiona przez Davida Pesetsky'ego i Esther Torrego w serii artykułów traktujących o związku przypadka z czasem w świetle danych z języka polskiego. Zastosowanie analizy wspomnianych autorów do języka polskiego wykazuje, że omawiane przez autorów kwestie są znacznie bardziej skomplikowane w języku polskim niż w języku angielskim i że rozszerzenie tej analizy o dane z języka polskiego wymagałoby modyfikacji mających wpływ na całokształt ich analizy. Występujące w języku polskim: asymetria dotycząca obecności bądź pominięcia zaimka to w zdaniach argumentowych (mianowicie jego obligatoryjna obecność w pozycji podmiotu czy po przyimku, a opcjonalne występowanie w pozycji dopełnienia czasownika), możliwość ekstrakcji podmiotu zdania podrzędnego w obecności że (czyli leksykalnego komplementyzera), większa dowolność dystrybucyjna argumentów zdaniowych, a także możliwość posiadania dopełnień rzeczownikowych przez przymiotniki i rzeczowniki, wskazują na to, że język polski systematycznie różni się od angielskiego. Choć analiza Pesetsky'ego i Torrego nie jest w swojej obecnej formie w stanie wyjaśnić wszystkich kwestii dotyczących wyżej wymienionych zjawisk, jest ona na tyle spójna, a zarazem atrakcyjna w swoim redukcyjnym podejściu, że warto podjąć się jej modyfikacji aby w rezultacie z powodzeniem można ją było odnieść do wszystkich języków, włączając język polski. W artykule tym podjęta jest więc próba wykazania, że analiza tego typu może być zastosowana do języka polskiego pod warunkiem, że wprowadzone zostaną pewne modyfikacje. Dodatkowo, wykazane zostanie, że niektóre z różnic pomiędzy językami angielskim i polskim są tylko powierzchowne, inne zaś wynikają z głębszych różnic dotyczących składni danego języka.

In this paper I discuss Polish data in view of Pesetsky and Torrego's (2001, 2004, 2007) proposals. The data suggest that the issues are more complex than they appear in English, and that extending the analysis to Polish would require modifications shedding light on the entire proposal. The Polish to-omission asymmetry, the missing that-t effect, distribution of CP arguments, as well as complementation possibilities of nouns and adjectives will be discussed in detail. It will be argued that -features must play a role in Agree relations with the Tns probes, contrary to the recent proposals made by the authors.