Moral education in the light of "moral dissertations" published in the pages of "Katolik Dyecezyi Chełmińskiej" in the years 1849-1850

Bibliogr. s. 342-343

Moralność od najdawniejszych czasów stanowi przedmiot refleksji filozofów i teologów różnych religii. Edukacja religijna jest bowiem ściśle związana z wychowaniem moralnym. Kwestie etyczne od samego początku zajmowały też istotne miejsce w nauczaniu Kościoła katolickiego. W czasach nowożytnych były one poruszane szczególnie w podręcznikach z zakresu teologii moralnej i dziełach spowiedniczych. Wraz z rozwojem XIX-wiecznego czasopiśmiennictwa problematykę wychowania moralnego podejmowano też na łamach polskich gazet. Jedną z nich był wydawany w Prusach Zachodnich w latach 1849-1851 "Katolik Dyecezyi Chełmińskiej", na którego łamach publikowano m.in "rozprawy obyczajowe", służące szerzeniu postaw i zachowań moralnych zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego. Celem niniejszego artykułu jest (re)konstrukcja wychowania moralnego w świetle wspomnianych rozpraw, a także wyjaśnienie: do kogo były one kierowane, czemu miały służyć oraz jakie idee moralne próbowano za ich pomocą rozszerzać.

Since ancient times morality has been the subject of reflection by philosophers and theologians of various religions. Religious education is closely related to moral education. From the beginning, ethical issues has also occupied an important place in the teaching of the Catholic Church. In the 17th and 18th centuries, moral problems were described in particular by authors of moral theology textbooks. Along with the development of the nineteenth-century periodicals, the issues of moral education were also addressed in Polish newspapers. One of them was the "Katolik Dyecezyi Chełmińskiej". This newspaper was published in West Prussia in 1849-1851. In this magazine were published, among others, "moral dissertations", aimed at spreading moral attitudes and behavior in accordance with the teaching of the Catholic Church. A purpose of the article is a (re)construction of moral education in the light of these dissertations, as well as to clarify: who they were addressed to, what they were to serve and what moral ideas they tried to expand.