Czasowniki nieakuzatywne w języku polskim

Bibliogr. s. 103-104

Jedną z najważniejszych operacji zmian walencyjnych jest tworzenie czasowników jedno-argumentowych od fonologicznie podobnych/identycznych czasowników dwu-argumentowych. Te zagadnienia były ostatnio przedmiotem rozważań Junghannsa, Fermann and Lenertovej (2011), w ramach ich badań nad czasownikami pochodzącymi od kauzatywnych w językach słowiańskich. Analizują owe czasowniki jako zwrotne z nieagentywnymi argumentami zewnętrznymi, w duchu Koontz-Garbodena (2009). Artykuł poświęcony jest takim formacjom w języku polskim, widzianym w szerszym morfologicznym kontekście językowym. W tym świetle nie dają one powodów do traktowania ich jako czasowników zwrotnych. W artykule wykazano, że dane, które mają popierać refleksywny status tych czasowników (Jabłońska 2007), a związane z występowaniem, bądź niewystępowaniem z nimi anafory 'sam/sama/samo (z siebie)', zostały nieprawidłowo przedstawione, co wykazuje zawartość Narodowego Korpusu Języka Polskiego. Także całościowo rozważany system morfologiczny języka polskiego przemawia przeciw traktowaniu czasowników dekauzatywnych jako zwrotnych, w oderwaniu od innych czasowników jednoargumentowych z argumentem wewnętrznym. Zamiast tego przedstawiamy te czasowniki jako rezultat pominięcia w strukturze wyjściowej VoiceP. Ta struktura zaczerpnięta została z Alexiadou (2010), chociaż oryginalnie posiada inną funkcję. Operacja tworzenia dekauzatywów widziana jest przez nas jako leksykalna operacja, która nie współgra z Monotonicity Hypothesis proponowaną przez Koontz-Garbodena.

One of the key operations in valency rearrangement is the formation of mono-argumental predicates from phonologically corresponding/identical bi-argumental predicates. It has been most recently revisited by Junghanns, Fermann and Lenertová (2011), who analyze decausatives in Slavic languages as cases of reflexivization of verbs with non-agentive causers, in the spirit of Koontz-Garboden (2009).We review these formation in Polish and find out that an analysis which is set against a more extensive data gives no grounds for a reflexive analysis. We find the data in favor of decausatives showing the presence of the external argument through the appearance of the subject 'by itself ' anaphor misjudged as to their grammaticality. This claim is supported with examples from the National Corpus of the Polish Language contending against Jabłońska's (2007) analysis. The overall picture of the morphological system and language behavior speak against setting apart decausatives with reflexive marking from other unaccusatives in Polish. We disregard the reflexive analysis and adopt the anticausative solution, where the formation of decausatives is not seen as identification of arguments. We see it as a subtraction of VoiceP. This solution assumes one of the structures for decausatives from Alexiadou (2010). The operation is seen as lexical, not syntactic, and in defiance of Koontz-Garboden's Monotonicity Hypothesis.