Wpływ kąpieli w saunie na układ sercowo-naczyniowy

Sauna is a form of biomedical regeneration consisting of consecutive exposure to two opposite thermal agents. Firstly, during sauna bath, a person is exposed to high temperature (ranging from 70 to100 °C) at low relative humidity. Secondly, thermal exposure is followed by body cooling. One sauna bath consists of two or three repeated cycles of heat exposure followed by cooling off. Sauna can be applied in sport, recreation and therapy. The aim of this publication is to present cardiovascular changes elicited by the sauna bath. High temperature induces cutaneous vasodilation and, consequently, an incerase in cutaneous blood flow. Myocardial contractility and heart rate increase. These changes lead to alterations of blood pressure and cardiac output. Abnormalities of the electrocardiogram pattern, changes in activity of renin-angiotensin-aldosterone and blood rheological properties are observed. Cardiovascular responses to sauna bath depend both on the mode and intensity of warming and the applied methods of cooling. The risk of the sauna bath-related cardiovascular complications in healthy persons is small. Nevertheless, it is higher in individuals, who apply excessive heat exposure in order to reduce the body mass or combine sauna bathing with physical effort or alcohol consumption. However, sauna bathing in patients with cardiovascular disease should be used cautiously and preceded by individual assessment of potential risks, considering concomitant medication and the methods of both heat exposure and, especially, cooling off.

Sauna jest zabiegiem ciepłoleczniczym, który wykorzystuje kontrastowość bodźca termicznego. Kąpiel w saunie odbywa się w pomieszczeniu o temperaturze 70-100 ºC i niskiej wilgotności względnej powietrza. Po ekspozycji ciepła następuje ochładzanie ciała. W czasie jednego pełnego zabiegu, naprzemienne przegrzewanie i ochładzanie, powtarzane jest dwa lub trzy razy. Sauna znajduje zastosowanie w sporcie, rekreacji i terapii. Celem pracy jest opisanie zmian zachodzących w układzie sercowo-naczyniowym. W wysokiej temperaturze otoczenia dochodzi do rozszerzenia skórnych naczyń krwionośnych i wzrostu skórnego przepływu krwi. Zwiększa się kurczliwość mięśnia sercowego, a częstotliwość pracy serca ulega przyspieszeniu. Pobyt w saunie wpływa na zmiany ciśnienia tętniczego krwi i pojemności minutowej serca. Stwierdzono także zmiany w zapisie EKG, aktywności układu reninaangiotensyna-aldosteron oraz właściwości reologicznych krwi. Reakcje zachodzące w układzie sercowo-naczyniowym uwarunkowane są zarówno intensywnością ogrzewania jak i sposobem ochładzania ciała. Ryzyko wystąpienia komplikacji sercowonaczyniowych pod wpływem sauny u osób zdrowych jest niewielkie, wyższe jednak u osób stosujących nadmierną ekspozycje np. celem redukcji masy ciała lub łączących korzystanie z sauny z wysiłkiem lub spożywaniem alkoholu. Korzystanie z sauny przez osoby z chorobami układu krążenia powinno być poprzedzone indywidualną oceną ryzyka z uwzględnieniem stosowanego równocześnie leczenia oraz sposobu aplikacji ciepła i ochładzania organizmu.