Open Access staje się coraz powszechniejszym sposobem na dzielenie się wiedza, także poprzez udostępnianie plików w repozytorium (więcej informacji o polityce deponowania plików w RUJ tutaj).

Korzyści z publikowania w otwartym dostępie są odczuwalne na wielu płaszczyznach. Przede wszystkim poprawia się widoczność uczelni na świecie. Dla badacza udostępnienie wyników swojej pracy wiąże się ze zwiększeniem cytowań i budowaniem prestiżu dzięki nawiązaniu współpracy z naukowymi ośrodkami zagranicznymi o podobnej specjalizacji. Publikowanie w otwartym dostępie stymuluje rozwój gospodarki poprzez lepsze wykorzystanie transferu z nauki do biznesu*.

Publikowanie w OA nie pozbawia autora praw do publikacji (niezależnie od stopnia wykorzystania utworu), istotne jest jednak rozróżnienie dwóch podstawowych modeli otwartego dostępu: gratis i libre. W modelu gratis autor godzi się jedynie na udostępnienie publikacji przez Internet bez zgody na korzystanie z utworu w inny sposób. Model libre przewiduje zaś dodatkową zgodę autora na korzystanie z efektów jego pracy w bardzo szerokim zakresie**.

Więcej informacji o kwestiach prawnych związanych z publikowaniem w otwartym dostępie tutaj.

Posłuchaj wypowiedzi naukowców z różnych ośrodków w Polsce na temat otwartego dostępu (rozmowy Stowarzyszenia EBIB i Koalicji Otwartej Nauki w ramach Tygodnia Otwartego Dostępu 2018). Inne materiały o Open Access znajdziesz tutaj.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego od 2010 roku finansuje narodowy program publikacji naukowych Springer Open Choice. Program umożliwia publikowanie artykułów w czasopismach naukowych na zasadzie swobodnego dostępu (Open Access). Użytkownicy nie ponoszą żadnych opłat za dostęp do artykułów Open Access, gdyż koszty ich publikacji są przeniesione na instytucje finansujące badania naukowe. Autorzy zachowują prawa autorskie oraz mają możliwość upowszechniania swojego tekstu za pośrednictwem repozytorium uniwersyteckiego, korzystając z licencji CC-BY.

Program obejmuje tzw. hybrydowe czasopisma Springer, w których tylko część artykułów oferowana jest bezpłatnie, poprzez płatne subskrypcje. Dzięki dofinansowaniu MNiSW dostępność publikacji autorów wykazujących afiliację w dowolnej polskiej instytucji akademickiej, naukowej lub edukacyjnej znacznie się zwiększyła. Lista czasopism objętych programem: http://vls.icm.edu.pl/zasady/2015/Springer/SpringerOpenChoiceTitles_2015.xls

Więcej informacji o programie Springer Open Choice prowadzonym w Polsce została opublikowana na serwerze wydawcy pod adresem https://www.springer.com/gp/open-access/springer-open-choice
Przydatne informacje zob. też https://www.springer.com/gp/open-access/springer-open-choice

* Bednarek-Michalska, Bożena (2010). Korzyści z otwartej nauki. Forum Akademickie, nr 5.
** Siewicz, Krzysztof (2012). Otwarty dostęp do publikacji naukowych : kwestie prawne, s. 8.