A Soviet city in Siberia : between the project of modernity and utopian consciousness

Dostęp do publikacji jest możliwy w Archiwum UJ

Rozprawę poświęcono radzieckiej urbanizacji na obszarze syberyjskim, proponując odczytanie jej w kontekście mającego europejskie źródła projektu nowoczesnego, który to projekt w sposób bezpośredni wiąże się z utopizmem radzieckiego eksperymentu. Kluczem do zrozumienia fenomenu radzieckiego miasta syberyjskiego - a przez jego pryzmat i całej kultury radzieckiej - jest, zdaniem autorki, napięcie, jakie powstało na styku racjonalnego planowania z utopijnym charakterem tej kultury, jednak nie w swej autarkii, a w jej europejskości. W celu analizy owego zjawiska prześledzone zostały zarówno swoiście rosyjskie, jak i uniwersalne źródła świadomości utopijnej i myślenia projektowego. Osobne miejsce poświęcone jest charakterowi przełomów w radzieckim dyskursie miejskim (awangarda, socrealizm, późny modernizm) - a za jego pośrednictwem i całej radzieckiej kultury - oraz relacjom pomiędzy tymi gwałtownymi przewartościowaniami a nowoczesnym i utopijnym charakterem radzieckiej kultury. Praca zawiera trzy studia przypadków: niezrealizowanego projektu Nikołaja Kuźmina - domu komuny dla górników Anżero-Sudżenska; Igarki jako "Miasta Słońca" budowanego na wiecznej zmarzlinie (twórczość Iwana Leonidowa); Magnitogorska i Nowokuźniecka, potraktowanych jako dwa modelowe miasta obrazujące powstanie i strukturę radzieckiej urbanizacji.