Petersburg - zdaniem wielu najbardziej niezwykłe i jedyne w swoim rodzaju miasto na świecie, może być postrzegane w typie bohatera na wielu poziomach. Jeden z nich odnosić się będzie do honorowego tytułu, jaki mu nadano w uznaniu heroizmu, którym wykazali się mieszkańcy miasta podczas II wojny światowej, drugi zaś do postrzegania Petersburga w kategoriach bohatera literackiego. Zgodnie z koncepcją petersburskiego tekstu literatury rosyjskiej autorstwa W. Toporowa, jedynie Petersburg zasługuje na miano miasta posiadającego własny, ucieleśniony w literaturze tekst pisany przez wielu autorów. Badania nad współczesnym wariantem tekstu petersburskiego zostały jednak przez czołowego przedstawiciela tartusko-moskiewskiej szkoły semiotyki niejako na wstępie ograniczone do dzieł literackich mających związek z miastem Petersburgiem, od kanonicznych utworów "petersburskich" A. Puszkina i N. Gogola poczynając, a uznając A. Błoka i K. Waginowa za pisarzy zamykających ten temat. Od tego czasu moglibyśmy mieć jedynie do czynienia ze zjawiskiem tzw. "tekstu leningradzkiego". Jednakże, poddając analizie liczne przykłady składające się na "korpus petersburski" można dojść do wniosku, że teorię Toporowa należy poddać pewnej rewizji, tak aby współgrała z najnowszą rosyjską prozą. Współcześni autorzy nie tylko manifestują głęboką fascynację miastem, ale też wyrażają dlań podziw, wprost odwołują się do jego historii, eksponują sentyment do miejskich mitów, legend i tradycji, rozwijają wątki związane z jego położeniem geograficznym i towarzyszącym mu warunkom klimatycznym, dają wyraz emocjonalnemu przywiązaniu do małej ojczyzny, albo wskazują na ścisłe związki z petersburskim dziedzictwem literackim, co z kolei dowodzi niezmiennie literaturocentrycznego charakteru kultury rosyjskiej. Prezentowane studium pokazuje również, że istnieje zauważalny związek między tradycyjnie postrzeganym tekstem petersburskim a prozą najnowszą, co też może być dowodem aktualności koncepcji Toporowa.

Saint Petersburg - according to many, the most amazing and the only one of its kind city in the world, can be considered as a hero on many levels. One of them concerns the honorary title "Hero City" awarded to Leningrad for the outstanding heroism of its citizens during World War II, while the second is assigned to the city perceived as a literary hero. In agreement with the concept of the Petersburg Text of Russian Literature developed by V. Toporov, Saint Petersburg exclusively deserves to be identified as the city having its own, text written by a number of authors embodied in literature. The study concerning the contemporary variant of the Petersburg Text was somehow limited by the leading representative of Tartu-Moscow Semiotic School himself, who basically referred to the writings relating to the city of Saint Petersburg, starting with the images depicted in literary-canonical texts by A. Pushkin and N. Gogol and recognizing A. Blok and K. Vaginov as the topic-closing writers. Since then it could only be seen as the so-called "Leningrad Text" phenomenon. However, analyzing a number of exemplars constituting the entire Petersburg literary corpus, one could come to the conclusion that Toporov's theories need to be reviewed in order to be consistent with contemporary Russian prose. Consequently, present-day authors not only demonstrate their deep attraction and admiration of Saint Petersburg, but also openly refer to its history, expand the environmental topics, uncover the emotional attachment to their homeland, expose their interest to urban myths, legends and traditions, or display solid relations to Petersburg literature heritage, which absolutely proves that Russian culture is constantly the literature-centered one. The study also shows that a noticeable relation to the traditional Petersburg Text can be observed in many of the latest works of prose which, again, proves the infiniteness of the entire concept.