Emotional intelligence and social competencies in psychopathic individuals

Dostęp do publikacji jest możliwy w Archiwum UJ

Problem: Większość analiz poświęconych psychopatii podkreśla rolę deficytów emocjonalnych charakterystycznych dla tego zaburzenia. Jednocześnie coraz bardziej popularny staje się pogląd o konieczności uwzględnienia w badaniach adaptacyjnych właściwości osobowości psychopatycznej. Celem prezentowanych badań było poszukiwanie mechanizmu umożliwiającego psychopatom skuteczne manipulowanie i wykorzystywanie otoczenia społecznego pomimo przejawianych nieprawidłowości procesów emocjonalnych. Przyjęto, że na poziomie poznawczym rolę tę spełnia inteligencja emocjonalna, a na poziomie behawioralnym (powiązane z inteligencją emocjonalną teoretycznie i empirycznie) kompetencje społeczne. Metoda: Zbadano 80 dorosłych mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności, w tym 40 osób z diagnozą psychopatycznego zaburzenia osobowości. Do pomiaru nasilenia cech psychopatycznych zastosowano Skalę Obserwacyjną Skłonności Psychopatycznych/ PCL-R (Hare, 2003). Poziom inteligencji emocjonalnej osadzonych został zbadany przy pomocy narzędzi ujmujących inteligencję emocjonalną jako zdolność (ability-based measures): Testu Inteligencji Emocjonalnej (Śmieja, Orzechowski i Beuvale, 2007) oraz Skali Inteligencji Emocjonalnej - Twarze (Matczak, Piekarska i Studniarek, 2005). Kompetencje społeczne zmierzono wykorzystując samoopisowy Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (Matczak, 2007) i autorskie narzędzie testowe do badania dyspozycji do zachowań asertywnych w sytuacjach wpływu społecznego. Wyniki: W porównaniu do pozostałych osadzonych psychopaci wykazywali wyższy poziom inteligencji emocjonalnej, ale tylko w odniesieniu do umiejętności rozpoznawania emocji mierzonej testem SIE-T. Ponadto, z inteligencją emocjonalną okazały się związane interpersonalne charakterystyki osobowości psychopatycznej zawarte w czynniku 1 PCL-R. Nie wykazano żadnych powiązań pomiędzy antyspołecznym wzorcem zachowań (czynnik 2 PCL-R) a inteligencją emocjonalną badanych. Subczynnik interpersonalny PCL-R korelował dodatnio z kompetencjami społecznymi ujawnianymi w sytuacjach ekspozycji społecznej. Charakterystyki afektywne psychopatii, takie jak brak empatii czy spłycenie emocjonalne, były natomiast związane z niskim poziomem kompetencji społecznych w sytuacjach intymnych. Nie potwierdzono występowania ogólnej zależności pomiędzy psychopatią, a inteligencją emocjonalną i kompetencjami społecznymi. Wnioski: Otrzymane dane sugerują posiadanie przez psychopatów pewnych zdolności o charakterze poznawczym i behawioralnym, które kompensują wykazywane deficyty emocjonalne. Poziom inteligencji emocjonalnej oraz kompetencji społecznych osób o psychopatycznej strukturze osobowości wydaje się zależeć od subtypu zaburzenia oraz nasilenia cech zawartych w interpersonalno-afektywnym wymiarze psychopatii.

Problem: Most analyses dedicated to psychopathy underscore the role of emotional deficits that are characteristic of this disorder. At the same time, the view of the necessity of accounting for the adaptational characteristics of the psychopathic personality in studies is becoming ever more popular. The goal of the studies presented was to search for a mechanism that allows psychopathic individuals to effectively manipulate and take advantage of their social environment, in spite of the displayed abnormalities in their emotional processes. It was assumed that at the cognitive level, this role is played by emotional intelligence, while social competencies (theoretically and empirically related to emotional intelligence) play this role at the behavioral level. Method: Eighty incarcerated adult males were studied, including 40 individuals with a diagnosis of psychopathic personality disorder. The Hare Psychopathy Checklist-Revised (PCL-R) was used to measure psychopathic characteristics (Hare, 2003). The level of emotional intelligence of the incarcerated individuals was measured with the assistance of tools encompassing emotional intelligence as ability-based measures: Emotional Intelligence Test (Śmieja, Orzechowski and Beuvale, 2007) and the Emotional Intelligence Scale - Faces (Matczak, Piekarska and Studniarek, 2005). Social competencies were measured using the self-reported Social Competencies Questionnaire (Matczak, 2007) and the author's test tools for studying individuals' disposition toward assertive behavior in situations of social influence. Results: In comparison to the remaining incarcerated individuals, the psychopaths indicated a higher level of emotional intelligence, but only in relation to the emotion recognition abilities measured by the EIS - Faces test. Additionally, it turns out that interpersonal characteristics of the psychopathic personality contained in PCL-R factor 1 were related to emotional intelligence. No relationships were indicated between the antisocial model of behavior (PCL-R factor 2) and the emotional intelligence of the study subjects. The PCL-R interpersonal facet was positively correlated with the social competencies revealed in social exhibition situations. The affective characteristics of psychopathy such as the lack of empathy or shallow affect were related on the other hand to a low level of social competencies in intimate situations. A general relationship between psychopathy and emotional intelligence and social competencies was not determined. Conclusions: The data obtained suggest that the possession of certain cognitive and behavioral abilities of psychopathic individuals compensate for the emotional deficits displayed. The level of emotional intelligence and social competencies of individuals with a psychopathic personality structure seem to depend on the subtype of the disorder as well as the severity of the characteristics contained in the interpersonal-affective dimension of psychopathy.