Mit i mity w filozofii Paula Feyerabenda

2017
journal article
article
1
cris.lastimport.wos2024-04-10T01:15:58Z
dc.abstract.enThis paper explores the usage of the concept of myth in Paul Feyerabend’s phi- losophy. First three parts of the paper are devoted to analysis of lectures in which Feyerabend, following Karl Popper, contrasts two philosophical attitudes: mythical dogmatism and criticism of pre-socratics. The next two parts cover Popper’s and Feyerabend’s anti-dogmatic remedies - criticism and humanism. It is shown that, although their critiques of the dogmatic form of life bear many similarities, they differ substantially on the axiological level. While Popper considers rational criticism to be the best way of opposing dangerous myths, Feyerabend uses critical rationalism as a tool that may serve this function but is not effective universally. The final part of the paper shows how Feyerabend’s usage of the concept of myth shifted in his late, more pluralistic and pragmatic works, where he regarded every human practice as a form of nature- and value-dependent myth.pl
dc.abstract.plArtykuł ten ma na celu przebadanie użycia pojęcia mitu w filozofii Paula Feyerabenda. Pierwsze trzy części artykułu poświęcone są analizie wykładów, w których Feyerabend, podążając za myślą Poppera, dokonuje przeciwstawienia dwóch filozoficznych postaw: mitycznego dogmatyzmu i krytycyzmu presokratejskiego. Następne dwie części mówią o antydogmatycznych remediach proponowanych przez Poppera i Feyerabenda - krytycyzmie i humanizmie. Pokazane zostaje, że choć krytyki dogmatycznej formy życia przeprowadzone przez tych autorów są w wielu miejscach podobne, różnią się oni na poziomie aksjologicznym. Podczas gdy Popper uważa racjonalną krytykę za najlepszy sposób występowania przeciwko niebezpiecznym mitom, Feyerabend używa krytycznego racjonalizmu jako narzędzia, które może spełniać tę funkcję ale nie jest skuteczne w każdym przypadku. Ostatnia część artykułu prezentuje w jaki sposób Feyerabendowskie użycie pojęcia mitu zmieniło się w jego późnych, bardziej pluralistycznych i pragmatycznych pracach, w których uznawał każdą ludzką działalność za pewną formę zależnego od natury i wartości mitu.pl
dc.affiliationWydział Filozoficzny : Instytut Filozofiipl
dc.contributor.authorMączka, Dorian - 237398 pl
dc.date.accession2018-05-21pl
dc.date.accessioned2018-05-23T17:58:22Z
dc.date.available2018-05-23T17:58:22Z
dc.date.issued2017pl
dc.date.openaccess0
dc.description.accesstimew momencie opublikowania
dc.description.additionalBibliogr. s. 114-116pl
dc.description.number39pl
dc.description.physical97-116pl
dc.description.publication1,1pl
dc.description.versionostateczna wersja wydawcy
dc.identifier.doi10.18276/aie.2017.39-06pl
dc.identifier.eissn2300-7621pl
dc.identifier.issn1734-9923pl
dc.identifier.urihttps://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/54450
dc.identifier.weblinkhttps://wnus.edu.pl/aie/pl/issue/141/article/3472/pl
dc.languagepolpl
dc.language.containerpolpl
dc.rightsUdzielam licencji. Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0 Polska*
dc.rights.licenceCC-BY-SA
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode*
dc.share.typeotwarte czasopismo
dc.subject.enmythpl
dc.subject.endogmatismpl
dc.subject.enFeyerabendpl
dc.subject.enPopperpl
dc.subject.encriticismpl
dc.subject.enhumanismpl
dc.subject.plmitpl
dc.subject.pldogmatyzmpl
dc.subject.plFeyerabendpl
dc.subject.plPopperpl
dc.subject.plkrytycyzmpl
dc.subject.plhumanizmpl
dc.subtypeArticlepl
dc.titleMit i mity w filozofii Paula Feyerabendapl
dc.title.alternativeMyth and myths in Feyerabend’s philosophypl
dc.title.journalAnaliza i Egzystencjapl
dc.typeJournalArticlepl
dspace.entity.typePublication
cris.lastimport.wos
2024-04-10T01:15:58Z
dc.abstract.enpl
This paper explores the usage of the concept of myth in Paul Feyerabend’s phi- losophy. First three parts of the paper are devoted to analysis of lectures in which Feyerabend, following Karl Popper, contrasts two philosophical attitudes: mythical dogmatism and criticism of pre-socratics. The next two parts cover Popper’s and Feyerabend’s anti-dogmatic remedies - criticism and humanism. It is shown that, although their critiques of the dogmatic form of life bear many similarities, they differ substantially on the axiological level. While Popper considers rational criticism to be the best way of opposing dangerous myths, Feyerabend uses critical rationalism as a tool that may serve this function but is not effective universally. The final part of the paper shows how Feyerabend’s usage of the concept of myth shifted in his late, more pluralistic and pragmatic works, where he regarded every human practice as a form of nature- and value-dependent myth.
dc.abstract.plpl
Artykuł ten ma na celu przebadanie użycia pojęcia mitu w filozofii Paula Feyerabenda. Pierwsze trzy części artykułu poświęcone są analizie wykładów, w których Feyerabend, podążając za myślą Poppera, dokonuje przeciwstawienia dwóch filozoficznych postaw: mitycznego dogmatyzmu i krytycyzmu presokratejskiego. Następne dwie części mówią o antydogmatycznych remediach proponowanych przez Poppera i Feyerabenda - krytycyzmie i humanizmie. Pokazane zostaje, że choć krytyki dogmatycznej formy życia przeprowadzone przez tych autorów są w wielu miejscach podobne, różnią się oni na poziomie aksjologicznym. Podczas gdy Popper uważa racjonalną krytykę za najlepszy sposób występowania przeciwko niebezpiecznym mitom, Feyerabend używa krytycznego racjonalizmu jako narzędzia, które może spełniać tę funkcję ale nie jest skuteczne w każdym przypadku. Ostatnia część artykułu prezentuje w jaki sposób Feyerabendowskie użycie pojęcia mitu zmieniło się w jego późnych, bardziej pluralistycznych i pragmatycznych pracach, w których uznawał każdą ludzką działalność za pewną formę zależnego od natury i wartości mitu.
dc.affiliationpl
Wydział Filozoficzny : Instytut Filozofii
dc.contributor.authorpl
Mączka, Dorian - 237398
dc.date.accessionpl
2018-05-21
dc.date.accessioned
2018-05-23T17:58:22Z
dc.date.available
2018-05-23T17:58:22Z
dc.date.issuedpl
2017
dc.date.openaccess
0
dc.description.accesstime
w momencie opublikowania
dc.description.additionalpl
Bibliogr. s. 114-116
dc.description.numberpl
39
dc.description.physicalpl
97-116
dc.description.publicationpl
1,1
dc.description.version
ostateczna wersja wydawcy
dc.identifier.doipl
10.18276/aie.2017.39-06
dc.identifier.eissnpl
2300-7621
dc.identifier.issnpl
1734-9923
dc.identifier.uri
https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/54450
dc.identifier.weblinkpl
https://wnus.edu.pl/aie/pl/issue/141/article/3472/
dc.languagepl
pol
dc.language.containerpl
pol
dc.rights*
Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 3.0 Polska
dc.rights.licence
CC-BY-SA
dc.rights.uri*
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode
dc.share.type
otwarte czasopismo
dc.subject.enpl
myth
dc.subject.enpl
dogmatism
dc.subject.enpl
Feyerabend
dc.subject.enpl
Popper
dc.subject.enpl
criticism
dc.subject.enpl
humanism
dc.subject.plpl
mit
dc.subject.plpl
dogmatyzm
dc.subject.plpl
Feyerabend
dc.subject.plpl
Popper
dc.subject.plpl
krytycyzm
dc.subject.plpl
humanizm
dc.subtypepl
Article
dc.titlepl
Mit i mity w filozofii Paula Feyerabenda
dc.title.alternativepl
Myth and myths in Feyerabend’s philosophy
dc.title.journalpl
Analiza i Egzystencja
dc.typepl
JournalArticle
dspace.entity.type
Publication

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
2
Views per month
Views per city
Krakow
2
Downloads
maczka_mit_i_mity_w_filozofii_paula_feyerabenda_2017.pdf
60