Movement disability as the border situation in the women's personal development

Dostęp do publikacji jest możliwy w Archiwum UJ

Celem mojej pracy badawczej jest ukazanie zmian w rozwoju osobowym kobiet wskutek doznania niepełnosprawności ruchowej jako sytuacji granicznej oraz określenie czy i w jakim zakresie sytuacja ta jest czynnikiem dynamizującym ich rozwój osobowy, czy wręcz przeciwnie powodującym wystąpienie w nim różnego rodzaju nieprawidłowości. Badaniami objęto grupę 40 kobiet dobranych w sposób celowy. Wszystkie badane kobiety doznały nagłej utraty sprawności, poruszają się przy pomocy wózka inwalidzkiego, doznanie niepełnosprawności pojawiło się po 17 roku życia, a czas trwania niepełnosprawności przekracza 2 lata. W badaniu zastosowano pięć metod badawczych, z czego dwie metody: Historia życia McAdamsa, wywiad "Ja i moja niepełnosprawność" - własnego autorstwa, to metody biograficzne, natomiast pozostałe trzy: Skala Badania Obrazu Własnej Osoby (Skala Samooceny) W. H. Fitts'a, Skala Postaw Wobec Choroby - M. Wandrasza, Skala Wartości Schelerowskich - SWS - P. Brzozowskiego, - to metody kwestionariuszowe. Wyniki wskazują, że większość niepełnosprawnych kobiet poradziła sobie z sytuacją graniczną, jaką jest nagłe doznanie niepełnosprawności i powróciła na drogę rozwoju osobowego. Jednak dynamika rozwoju, a więc jego tempo, harmonijność, spójność oraz ciągłość, była różna dla wielu kobiet. Dzięki przeprowadzonej analizie skupień udało się wyłonić trzy grupy badawcze, które charakteryzowały się zbliżonym dynamizmem rozwoju osobowego. Dwie grupy badanych kobiet ropoczęły drogę rozwoju osobowego, natomiast jedna grupa nadal znadowała się w strefie utraconego rozwoju.

The aim of my paper is to present changes in personal development of women who sustained physical disability as a border situation, as well as to determine whether and in what scope their situation prompts their personal development, or whether it has quite opposite effect that causes various abnormalities. Research has been conducted in a group of forty women that meet certain criteria. All the women experienced a sudden loss of physical ability which took place no sooner than after they finished 17 years old, they move with the usage of wheelchairs, and they have been disabled for at least 2 years. In the research, five methods have been applied, two of them being biographical methods: Historia życia McAdamsa, and an interview Ja i moja niepełnosprawność of my own authorship; whereas Skala Badania Obrazu Własnej Osoby (Skala Samooceny) by W. H. Fitts, Skala Postaw Wobec Choroby by M. Wandrasz, and Skala Wartości Schelerowskich by P. Brzozowski are surveys. As the research indicates, the majority of disabled women handled the border situation caused by sudden loss of physical ability well, and they continued their personal development. However, the tempo, harmoniousness, cohesion, and continuity of development were different for each of the women. By conducting a cluster analysis, three study groups that displayed similar level of personal development were determined. Two groups began their physical development, whereas one group found itself in stagnation.