Mimesis in its religious contexts

Streszcz. po ang.

Autor wyróżnia trzy podstawowe obszary problemowe, w których relacje między zjawiskiem mimesis a szeroko pojętym doświadczeniem religijnym są szczególnie dobrze widoczne. Pierwszy z nich to archaiczne znaczenia mimetyczności, związane z rytualnym tańcem i podkreślające partycypację człowieka w kosmicznym ładzie. Drugi obszar to naśladowanie pojęte jako kroczenie za kimś/czymś (greckie akolutheo, łacińskie sequere), uznawanym za etyczny wzór. Trzeci wreszcie obszar to koncepcja tzw. obrazu prawdziwego, któremu przyznaje się funkcję rewelatorską i szczególny status w kulturze. Na tradycję obrazu prawdziwego złożyły się dwa źródła-greckie obrazy "naturalne", mieszczące się w porządku fysis, a nie techne, i chrześcijańskie obrazy święte, których najlepszym przykładem jest ikona. W szkicu poddana została dyskusji mimetyczna struktura "obrazu prawdziwego" w opozycji do głównych koncepcji obrazowości, wypracowanych przez nowożytność. W ostatniej część szkicu Mimesis-konteksty religijne wprowadzone zostało rozróżnienie na obraz i ślad, które wywodząc się z myślenia religijnego, odgrywa istotną rolę we współczesnej estetyce.

The author specifies three primary problem areas concerning the relations between mimesis and religious experience as a broad concept. The first relates to an archaic notion, associated with ritual dance and the individual’s participation in the universal order. The second area conceives of imitation as following someone/something (Greek akolutheo; Latin sequere) considered as an ethic model. A third area is the concept of the so-called real image, to which a revelatory function is attached, and a special status in culture. The real image tradition is composed of two sources: Greek "natural" images, being part of the order of physis rather than techne, and Christian sacred images, esp. the icon. The article discusses the mimetic structure of the "real image" as opposed to the main modern concepts of imagery. The article finally proposes a differentiation between the "image" and the "trace", which, deriving form religious thinking, play a key role in contemporary aesthetics.