Opera's second death in Jerzy Grzegorzewski's theatre

Artykuł ukazał się również w czasopiśmie "Didaskalia" 2023 nr 174

Jerzy Grzegorzewski nigdy nie pracował w teatrze muzycznym, jednak przestrzeń dosłowna (wizualna i akustyczna) oraz wyobrażeniowa jego realizacji w teatrach dramatycznych na wielu poziomach przenika się z przestrzenią opery: to nie tylko kwestia oprawy muzycznej, ukształtowania scenografii, kostiumów i charakteryzacji, ale też myślenia o rysunku postaci i aktorstwie. A także bardziej generalnej refleksji na temat jednostki i zbiorowości, historii i władzy, prawa i pragnienia, libido i popędu śmierci. Slavoj Žižek i Mladen Dolar w książce "Druga śmierć opery" podejmują się analizy formy operowej jako przestrzeni zarazem psychoanalitycznej i politycznej. Zastosowanie ich narzędzi badawczych do teatru Grzegorzewskiego pozwala udowodnić, że to, co było w nim najbardziej „operowe”, rzekomo „przeestetyzowane” czy „anachroniczne”, jest tak naprawdę najbardziej dotkliwe, polityczne i aktualne.