Hospitality topographies (in Józef Ignacy Kraszewski’s prose)

Gościnność definiowana bywa przez antropologów jako „dar wyrażony w kategoriach przestrzennych” (M. Herzfeld). Artykuł analizuje literackie reprezentacje jej doświadczania i praktykowania, odwołując się do tych antropologicznych (J. Pitt-Rivers), socjologicznych (Z. Bauman) i filozoficznych (J. Derrida, L. Irigaray) ujęć, które jako najbardziej ogólne ramy dla aktu gościnności wskazują podział przestrzeni na własną i cudzą. Na odczytywany w takiej perspektywie materiał literacki wybrano 31 powieści historycznych, ludowych i współczesnych Józefa Ignacego Kraszewskiego. Obecne w prozie pisarza opisy słowiańskich praktyk, ludowych zwyczajów, przednowoczesnej i nowoczesnej obyczajowości dają wgląd we właściwe kulturze polskiej przestrzennie ustrukturowane formy gościnności, ich historyczne modele oraz motywujące je wartości i postawy wobec Gościa/Obcego.