Funkcje tzw. Arcybractwa Dobrej Śmierci w kulturze polskiej

2012
journal article
article
dc.abstract.enArchconfraternity of Pasion of Christ, called popularly Archconfraternity of Well Death (full name from the beginning: Co-confraternity of Lord Jesus and Blessed Virgine Maria) was founded by the church of the Franciscan Fathers by rev. Marcin Szyszkowski (later bischop in Łuck, Płock and Kraków) in Kraków (Cracow) in 1595 year. Archconfraternity was approved (confirmed) by the bulla of Pope and it owns the papal privilege of indulgences from over four centuries. It is the only one in the whole Roman Catholic Church Archconfraternity of this type, which is existing continuously (uninterruptedly) in Poland from over four hundreds years. This is the oldest, still yet (without interrupt) religious archconfraternity of this type in Poland (existing even in the period of Austrian occupation in 19th century untill 1918 year, even in period of German occupation in time of second world war and even in time of Soviet occupation after the second world war in time of communism). Four Polish kings were members of this Archconfraternity in the 17th century: the king Zygmunt the Third Vasa, the king Władysław the Fourth Vasa, Jan Kazimierz Vasa and Jan the Third Sobieski, the victor Turkish army nera Vienna in 1683 year. The author of this article (this paper) describes and analyses functions of Archconfraternity of Passion of Christ in Polish culture: a) ritualistically-religious (paraliturgical, ritualistic), b) moral (ethical), c) upbringal (educational), d) instructive (epistemological, studying), e) peregrinational (pilgrim’s), f) charitable (infirmative), g) liberational (liberating – liberation of prisoners e.g. from punishment of death untill 18th century), h) expiatory (penitential), i) commemorativelly-mortual (remembering of death of every man), j) funeral (participation in funerals, burials, obsequies of mermbers of Archconfraternity), k) eschatological (preparation, training to life in ethernity). Archconfraternity performed (fullfiled) important functions in Polish culture, contemporarly it is present in popculture in form of mass medial relations, especially in time of the Lent. Now Adam Bujak, the papal photographer, artist, member of Archconfraternity from 1964 year, performing function of so called the Elder Brother and of crucifer, is the chief of Archconfraternity.pl
dc.abstract.plArcybractwo Męki Pańskiej, zwane popularnie Arcybractwem Dobrej Śmierci (pełna nazwa na początku: Bractwo Współmęki Pana Jezusowej i Błogosławionej Panny Marii) zostało założone przy kościele Ojców Franciszkanów przez ks. Marcina Szyszkowskiego (późniejszego biskupa łuckiego, płockiego i krakowskiego) w Krakowie w 1595 r. Arcybractwo zostało zatwierdzone przez papieża bullą i posiada papieskie przywileje odpustów od ponad czterech wieków. To jest jedyne w całym Kościele Rzymskokatolickim tego rodzaju arcybractwo, które istnieje w sposób nieprzerwany w Polsce od ponad 400 lat. To jest najstarsze, nadal ciągle, bez przerwy istniejące tego typu arcybractwo religijne (nawet w okresie zaboru austriackiego w XIX w. do 1918, w czasie niemieckiej okupacji podczas II wojny oraz okupacji sowieckiej po II wojnie w czasie komunizmu). Członkami tego arcybractwa w XVII wieku byli czterej królowie polscy: król Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz Waza oraz Jan III Sobieski, zwycięzca armii tureckiej pod Wiedniem w 1683 r. Autor artykułu opisuje i analizuje funkcje Arcybractwa Męki Pańskiej w kulturze polskiej: a) obrzędowo-religijną (paraliturgiczną, kultową), b) moralną (etyczną), c) wychowawczą (edukacyjną), d) kształceniową (poznawczą, studyjną), e) peregrynacyjną (pielgrzymkową), f) charytatywną (infirmatywną), g) liberacyjna (wyzwalanie więźniów m.in. od kary śmierci - do 18 wieku), h) ekspiacyjna (pokutna), i) kommemoratywno-moriendalna (przypominanie o śmierci każdego człowieka), j) funeralna (uczestniczenie w pogrzebach arcybrackich), k) eschatologiczna (przygotowanie do życia wiecznego). Arcybractwo pełniło ważne funkcje w kulturze polskiej, współcześnie obecne jest w popkulturze w postaci przekazów medialnych, zwłaszcza w okresie Wielkiego Postu. Obecnie Arcybractwu przewodniczy arcybrat Adam Bujak, artysta, papieski fotografik, członek bractwa od 1964 roku, pełniący funkcję tzw. Brata starszego i krzyżownika (crucifera).pl
dc.affiliationPion Prorektora ds. polityki kadrowej i finansowej : Biblioteka Jagiellońskapl
dc.contributor.authorTytko, Marek Mariusz - 132471 pl
dc.date.accession2016-10-27pl
dc.date.accessioned2016-10-27T07:42:40Z
dc.date.available2016-10-27T07:42:40Z
dc.date.issued2012pl
dc.date.openaccess0
dc.description.accesstimew momencie opublikowania
dc.description.number4 (1)pl
dc.description.physical140-162pl
dc.description.publication1,87pl
dc.description.versionostateczna wersja wydawcy
dc.identifier.issn2082-3487pl
dc.identifier.urihttp://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/31753
dc.identifier.weblinkhttp://pedkat.pl/images/czasopisma/po4/PO410.pdfpl
dc.languagepolpl
dc.language.containerpolpl
dc.rightsUdzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.licenceInna otwarta licencja
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/legalcode*
dc.share.typeinne
dc.subject.enethnologypl
dc.subject.enhistorypl
dc.subject.encultural studiespl
dc.subject.entheological sciencespl
dc.subject.enpedagogypl
dc.subject.enreligious studiespl
dc.subject.enArchconfraternity of Well Deathpl
dc.subject.enArchconfraternity of Passion of Christpl
dc.subject.enChristianitypl
dc.subject.eneducationpl
dc.subject.enculturepl
dc.subject.enPolandpl
dc.subject.enKrakowpl
dc.subject.enCracowpl
dc.subject.enmodern historypl
dc.subject.enhistory of the 16.-21. centurypl
dc.subject.pletnologiapl
dc.subject.plhistoriapl
dc.subject.plkulturoznawstwopl
dc.subject.plnauki teologicznepl
dc.subject.plpedagogikapl
dc.subject.plreligioznawstwopl
dc.subject.plArcybractwo Dobrej Śmiercipl
dc.subject.plArcybractwo Męki Pańskiejpl
dc.subject.plchrześcijaństwopl
dc.subject.plwychowaniepl
dc.subject.plkultura polskapl
dc.subject.plKrakówpl
dc.subject.plhistoria nowożytnapl
dc.subject.plhistoria XVI-XXI wiekupl
dc.subtypeArticlepl
dc.titleFunkcje tzw. Arcybractwa Dobrej Śmierci w kulturze polskiejpl
dc.title.alternativeFunctions of so called Archconfraternity of Well Death in Polish culturepl
dc.title.journalPedagogia Ojcostwapl
dc.typeJournalArticlepl
dspace.entity.typePublication
dc.abstract.enpl
Archconfraternity of Pasion of Christ, called popularly Archconfraternity of Well Death (full name from the beginning: Co-confraternity of Lord Jesus and Blessed Virgine Maria) was founded by the church of the Franciscan Fathers by rev. Marcin Szyszkowski (later bischop in Łuck, Płock and Kraków) in Kraków (Cracow) in 1595 year. Archconfraternity was approved (confirmed) by the bulla of Pope and it owns the papal privilege of indulgences from over four centuries. It is the only one in the whole Roman Catholic Church Archconfraternity of this type, which is existing continuously (uninterruptedly) in Poland from over four hundreds years. This is the oldest, still yet (without interrupt) religious archconfraternity of this type in Poland (existing even in the period of Austrian occupation in 19th century untill 1918 year, even in period of German occupation in time of second world war and even in time of Soviet occupation after the second world war in time of communism). Four Polish kings were members of this Archconfraternity in the 17th century: the king Zygmunt the Third Vasa, the king Władysław the Fourth Vasa, Jan Kazimierz Vasa and Jan the Third Sobieski, the victor Turkish army nera Vienna in 1683 year. The author of this article (this paper) describes and analyses functions of Archconfraternity of Passion of Christ in Polish culture: a) ritualistically-religious (paraliturgical, ritualistic), b) moral (ethical), c) upbringal (educational), d) instructive (epistemological, studying), e) peregrinational (pilgrim’s), f) charitable (infirmative), g) liberational (liberating – liberation of prisoners e.g. from punishment of death untill 18th century), h) expiatory (penitential), i) commemorativelly-mortual (remembering of death of every man), j) funeral (participation in funerals, burials, obsequies of mermbers of Archconfraternity), k) eschatological (preparation, training to life in ethernity). Archconfraternity performed (fullfiled) important functions in Polish culture, contemporarly it is present in popculture in form of mass medial relations, especially in time of the Lent. Now Adam Bujak, the papal photographer, artist, member of Archconfraternity from 1964 year, performing function of so called the Elder Brother and of crucifer, is the chief of Archconfraternity.
dc.abstract.plpl
Arcybractwo Męki Pańskiej, zwane popularnie Arcybractwem Dobrej Śmierci (pełna nazwa na początku: Bractwo Współmęki Pana Jezusowej i Błogosławionej Panny Marii) zostało założone przy kościele Ojców Franciszkanów przez ks. Marcina Szyszkowskiego (późniejszego biskupa łuckiego, płockiego i krakowskiego) w Krakowie w 1595 r. Arcybractwo zostało zatwierdzone przez papieża bullą i posiada papieskie przywileje odpustów od ponad czterech wieków. To jest jedyne w całym Kościele Rzymskokatolickim tego rodzaju arcybractwo, które istnieje w sposób nieprzerwany w Polsce od ponad 400 lat. To jest najstarsze, nadal ciągle, bez przerwy istniejące tego typu arcybractwo religijne (nawet w okresie zaboru austriackiego w XIX w. do 1918, w czasie niemieckiej okupacji podczas II wojny oraz okupacji sowieckiej po II wojnie w czasie komunizmu). Członkami tego arcybractwa w XVII wieku byli czterej królowie polscy: król Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz Waza oraz Jan III Sobieski, zwycięzca armii tureckiej pod Wiedniem w 1683 r. Autor artykułu opisuje i analizuje funkcje Arcybractwa Męki Pańskiej w kulturze polskiej: a) obrzędowo-religijną (paraliturgiczną, kultową), b) moralną (etyczną), c) wychowawczą (edukacyjną), d) kształceniową (poznawczą, studyjną), e) peregrynacyjną (pielgrzymkową), f) charytatywną (infirmatywną), g) liberacyjna (wyzwalanie więźniów m.in. od kary śmierci - do 18 wieku), h) ekspiacyjna (pokutna), i) kommemoratywno-moriendalna (przypominanie o śmierci każdego człowieka), j) funeralna (uczestniczenie w pogrzebach arcybrackich), k) eschatologiczna (przygotowanie do życia wiecznego). Arcybractwo pełniło ważne funkcje w kulturze polskiej, współcześnie obecne jest w popkulturze w postaci przekazów medialnych, zwłaszcza w okresie Wielkiego Postu. Obecnie Arcybractwu przewodniczy arcybrat Adam Bujak, artysta, papieski fotografik, członek bractwa od 1964 roku, pełniący funkcję tzw. Brata starszego i krzyżownika (crucifera).
dc.affiliationpl
Pion Prorektora ds. polityki kadrowej i finansowej : Biblioteka Jagiellońska
dc.contributor.authorpl
Tytko, Marek Mariusz - 132471
dc.date.accessionpl
2016-10-27
dc.date.accessioned
2016-10-27T07:42:40Z
dc.date.available
2016-10-27T07:42:40Z
dc.date.issuedpl
2012
dc.date.openaccess
0
dc.description.accesstime
w momencie opublikowania
dc.description.numberpl
4 (1)
dc.description.physicalpl
140-162
dc.description.publicationpl
1,87
dc.description.version
ostateczna wersja wydawcy
dc.identifier.issnpl
2082-3487
dc.identifier.uri
http://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/31753
dc.identifier.weblinkpl
http://pedkat.pl/images/czasopisma/po4/PO410.pdf
dc.languagepl
pol
dc.language.containerpl
pol
dc.rights*
Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska
dc.rights.licence
Inna otwarta licencja
dc.rights.uri*
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/legalcode
dc.share.type
inne
dc.subject.enpl
ethnology
dc.subject.enpl
history
dc.subject.enpl
cultural studies
dc.subject.enpl
theological sciences
dc.subject.enpl
pedagogy
dc.subject.enpl
religious studies
dc.subject.enpl
Archconfraternity of Well Death
dc.subject.enpl
Archconfraternity of Passion of Christ
dc.subject.enpl
Christianity
dc.subject.enpl
education
dc.subject.enpl
culture
dc.subject.enpl
Poland
dc.subject.enpl
Krakow
dc.subject.enpl
Cracow
dc.subject.enpl
modern history
dc.subject.enpl
history of the 16.-21. century
dc.subject.plpl
etnologia
dc.subject.plpl
historia
dc.subject.plpl
kulturoznawstwo
dc.subject.plpl
nauki teologiczne
dc.subject.plpl
pedagogika
dc.subject.plpl
religioznawstwo
dc.subject.plpl
Arcybractwo Dobrej Śmierci
dc.subject.plpl
Arcybractwo Męki Pańskiej
dc.subject.plpl
chrześcijaństwo
dc.subject.plpl
wychowanie
dc.subject.plpl
kultura polska
dc.subject.plpl
Kraków
dc.subject.plpl
historia nowożytna
dc.subject.plpl
historia XVI-XXI wieku
dc.subtypepl
Article
dc.titlepl
Funkcje tzw. Arcybractwa Dobrej Śmierci w kulturze polskiej
dc.title.alternativepl
Functions of so called Archconfraternity of Well Death in Polish culture
dc.title.journalpl
Pedagogia Ojcostwa
dc.typepl
JournalArticle
dspace.entity.type
Publication
Affiliations

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
95
Views per month
Views per city
Krakow
14
Warsaw
13
Wroclaw
10
Katowice
4
Gmina Zabierzów
3
Koszalin
3
Sanok
3
Hillsboro
2
Koronowo
2
Zurich
2
Downloads
Tytko Funkcje tzw. Arcybractwa Dobrej Śmierci w kulturze polskiej Pedagogia Ojcostwa 2012 nr 4 s 140-162.pdf
9