APHASIA, THERAPY, THE PROBLEM OF AUTORSHIP. BALTHASAR. AN AUTOBIOGRAPHY OF SŁAWOMIR MROŻEK

W 2002 roku Sławomir Mrożek przeżył udar mózgu, w wyniku którego utracił możliwość posługiwania się językiem w mowie i piśmie w stopniu znacznym. Zachorował na afazję. Pisarz nie potrafił czytać ze zrozumieniem, ani liczyć, miał zaburzenia w orientacji i problemy z układaniem najprostszych zdań. Na skutek zaistniałych okoliczności, artysta poddał się kilkuletniej indywidualnej terapii pamięciowej i językowej z logopedką – Beatą Mikołajko. Napisał Baltazara. Autobiografię w wyniku tych okoliczności. Praca zmierza do omówienia procesu powstawania tej książki, podejścia do tworzenia jej pomimo sytuacji poudarowej na podstawie wypowiedzi najbliższych osób z otoczenia pisarza.Celem pracy jest próba ustalenia tego jaki, właściwie wkład w treść miała Beata Mikołajko oraz czy dzieło Mrożka jest bardziej autobiografią, czy też zeszytem ćwiczeń w chorobie. Główną ideę stanowi szczegółowa analiza relacji lekarz-pacjent, która zyskała wymiar relacji przyjaciel-afatyk. W ostatnim rozdziale pracy zamieszczone zostaną wyniki lematyzacji w postaci tabelki, która pozwana na porównanie częstotliwości występowania słów w tekstach Mrożka z różnych etapów jego życia, czyli: wczesnych tomów opowiadań (w tym: Półpancerzy praktycznych, Wesela w Atomicach, Deszczu), Małych Próz oraz Baltazara. Autobiografii. Do badania został użyty Literacki Eksplorator Maszynowy (LEM). Celem analizy jest pokazanie tego, jak zmieniły się tematyka oraz sposób pisania artysty wskutek przebytego udaru. Praca jest skoncentrowana na aspektach literaturoznawczych, a nie na dyskursie interdyscyplinarnym, więc terminy specjalistyczne z dziedziny neurologii i logopedii będą definiowane jedynie funkcjonalnie na potrzeby pracy.

In 2002, Sławomir Mrożek suffered a brain stroke, as a result of which he lost the ability to use the language in speech and writing to considerable extent. He got ill with aphasia. The writer couldn’t read with comprehension or count, he had problems with orientation and with inditing the simplest sentences. As a result of the circumstances, the artist engaged a few years old individual, mnemonic and linguistic therapy with a speech therapist – Beata Mikołajko. He wrote Balthasar. An autobiography as a result of these circumstances. The work aims to discuss the process of creating book, the approach to creating it despite the postictal situation based on the statements of the closest people from the writer’s environment.The aim of the work is to try to determine what, in fact, Beata Mikołajko’s contribution was to the content and whether Mrożek’s work is more of an autobiography or a notebook of exercises in illness. The main idea is a detailed analysis of the doctor-patient relationship, which has gained the dimension of the friend-aphasic patient relationship. The last chapter of the work will contain the results of lemmatization in the form of a table to compare frequency of occurance of words in Mrożek’s texts from different stages of his life: early volumes of short stories (including: Practical half-armour, Weeding reception in Atomice, Rain), Little Prose and Balthasar. An autobiography. The Literary Exploratory Machine (LEM) was used for the study. The aim of the analysis is to show how the subject area and the artist’s writing style changed as a result of the past stroke.The work is focused on literary aspects, not on interdisciplinary discourse, so specialist terms in the fields of neurology and speech therapy will be defined only functionally for the needs of the work.