Possibility to asign to the perpetrator causing mental harm in the context of Article 157 of the Polish Criminal Code

Niniejsza praca magisterska jest analizą możliwości przypisania sprawcy spowodowania uszczerbku na zdrowiu psychicznym na podstawie art. 157 kodeksu karnego („k.k.”). Celem pracy jest rozważenie, czy art. 157 k.k. w aktualnej redakcji może być podstawą do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej za wywołanie uszczerbku, który polega wyłącznie na rozstroju zdrowia psychicznego.Na początku pracy znajdują się rozważania dotyczące świadomości społeczeństwa w zakresie zdrowia psychicznego, zarówno w momencie uchwalania aktualnego kodeksu karnego, jak i współcześnie. Zostają także gruntownie omówione znamiona przepisu art. 157 k.k., w tym także porównane wersje tego przepisu z uprzednio obowiązujących w Polsce kodeksów karnych. Przeanalizowane zostają także znamiona art. 156 k.k., pozostającego w ścisłym związku z art. 157 k.k., w szczególności zostaje omówiona praktyka wykładnicza znamienia „choroby psychicznej”. Przytoczone zostają także różne definicje pojęcia „zdrowia”. Omówione zostają także kwestie związane ze stroną podmiotową sprawcy w przypadku uszczerbku na zdrowiu psychicznym, jak również kontekst innych typów w kodeksie karnym, które chronią zdrowie psychiczne niejako zastępczo.Kolejny rozdział poświęcony jest temu, jakie problemy mogą wiązać się z proponowaną w tytule pracy wykładnią art. 157 k.k. – w szczególności w kontekście dowodowym w postępowaniu karnym. W części tej zostaje przywołana literatura z zakresu medycyny sądowej, a także rozmowa z biegłą psycholog, opiniującą w tego typu sprawach. Przedmiotem analizy jest też kwestia tego, czy lepsze dla dobra prawnego jakim jest zdrowie psychiczne oraz obrotu prawnego byłoby wprowadzenie nowego typu uszczerbku na zdrowiu psychicznym, czy wyłącznie zmiana wykładni 157 k.k. w aktualnym brzmieniu. Podane są także przykłady z aktualnego orzecznictwa w sytuacjach dotyczących tematu pracy oraz przywołane potencjalne stany faktyczne, w których taka wykładnia może mieć zastosowanie.Ostatni rozdział został poświęcony podejściu do rozstrojów zdrowia psychicznego na gruncie prawa cywilnego – przywołane zostały przykłady z literatury oraz wyroki dotyczące zrównania w tej dziedzinie uszczerbków na zdrowiu psychicznym i fizycznym w kontekście szkody na osobie oraz analiza, dlaczego w postępowaniu cywilny taka wykładnia jest przyjęta, a w procesie karnym nie – lub jeszcze nie.W pracy tej zostały przedstawione kompleksowo zarówno argumenty za jak i przeciw przyjęciu zaproponowanej w temacie pracy wykładni art. 157 k.k. Dodatkowo zostały przedstawione poszczególne postulaty dotyczące podejścia do dobra prawnego jakim jest zdrowie psychiczne człowieka.

This thesis is an analysis of the possibility of asigning to the perpetrator the infliction of damage to mental health under Article 157 of the Polish Criminal Code ("CC"). The purpose of the thesis is to consider whether Article 157 of the Polish Criminal Code, as currently drafted, can be the basis for holding the perpetrator criminally liable for causing harm that consists solely of a mental health disorder.At the beginning of the paper are stated considerations of the public's awareness of mental health, both at the time of the enactment of the current Penal Code and today. The elements of the provision of Article 157 of the Penal Code are also thoroughly discussed, including a comparison of the versions of this provision from the criminal codes previously in force in Poland. The elements of Article 156 of the Penal Code, which is closely related to Article 157 of the Penal Code, are also analysed, in particular the interpretation practice of the signifier "mental illness" is discussed. Various definitions of the concept of "health" are also cited. The issues related to the subjective side of the perpetrator in the case of harm to mental health are also discussed, as well as the context of other types in the Criminal Code that protect mental health somewhat vicariously.The next chapter is devoted to what problems may be associated with the interpretation of Article 157 of the Criminal Code proposed in the title of the work - in particular in the context of evidence in criminal proceedings. In this section, forensic literature is referred to, as well as an interview with an expert psychologist who gives opinions in this type of cases. Analysed is also the question of whether it would be better for the legal good of mental health and legal turnover to introduce a new type of mental health damage or only to change the interpretation of 157 of the Criminal Code in its current wording. Examples are also given from current case law in situations pertaining to the topic of the thesis and potential factual situations in which such an interpretation might apply are cited.The last chapter is devoted to the approach to mental health disorders under civil law - examples from the literature and judgments on the equation of mental and physical health damage in this area in the context of personal injury are cited, as well as an analysis of why such an interpretation is adopted in civil proceedings and not - or not yet - in criminal proceedings.The paper comprehensively presents both arguments for and against the adoption of the interpretation of Article 157 of the Criminal Code proposed in the topic of the paper. In addition, individual postulates regarding the approach to the legal good of human mental