Ownership in the Constitution and its limitations

Przedmiotem pracy jest konstytucyjne prawo własności oraz jego ograniczenia.W pracy podjęto próbę zdefiniowania prawa własności ujmowanego w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz poddano analizie gwarancje tego prawa. Wskazano, iż pojęcie własności jest interdyscyplinarne, przez co wpływa na różne dziedziny życia i jest trudne do jednoznacznego zdefiniowania. Problemy te znajdują odzwierciedlenie również na płaszczyźnie prawnej, ze względu na dwoistość regulacji własności w polskim systemie prawnym (własność cywilistyczna v. własność konstytucyjna). Na płaszczyźnie prawnej należy rozumieć własność jako prawo i wolność człowieka, wymagające gwarancji i ochrony, co znajduje swój wyraz w regulacjach prawnych. Te gwarancje wynikają przede wszystkim z regulacji cywilistycznych, jednakże bacząc na hierarchię systemu prawnego RP, należy zauważyć, iż maja one charakter wtórny względem regulacji konstytucyjnych.Potwierdzenie szczególnego statusu własności w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej przejawia się w określeniu tej wartości nie tylko jako prawa człowieka, ale także jako zasady ustrojowej.W pracy wskazano konstytucyjne regulacje własnościowe oraz ich wewnętrzne relacje, a także złożoność konstytucyjnego systemu gwarancji i ochrony. W drugiej części pracy wskazano na względność tego prawa – dokonano analizy konstytucyjnych ograniczeń własności oraz dopuszczalności ograniczania.

The subject of the master thesis is the constitutional ownership right and its limitations. The work attempts to define the ownership recognized in the Constitution of the Republic of Poland and analyzes the guarantees of this right. It was indicated that the concept of property is interdisciplinary which influences various areas of life and is difficult to define unequivocally. Definition problems are also reflected on the legal level, due to the duality of ownership regulation in the Polish legal system (civilistic property v. Constitutional property). On the legal level, ownership should be understood as human right and freedom requiring guarantees and protection which is reflected in legal regulations. These guarantees result primarily from civil law regulations, however, taking into account the hierarchy of the legal system of the Republic of Poland, it should be noted that they are secondary to constitutional regulations. The confirmation of the special status of property in the Constitution of the Republic of Poland manifests itself in defining this value not only as a human right, but also as a systemic principle. This work indicates the constitutional ownership regulations and their internal relations, as well as the complexity of the constitutional system of guarantees and protection. In the second part of the work, the relativity of this right was indicated - the analysis of constitutional restrictions on ownership and the admissibility of restrictions was made.