Próchnica zębów jest jedną z najczęstszych przewlekłych chorób jamy ustnej na świecie. Za główny czynnik sprzyjający jej rozwojowi uznaje się trwające w czasie szkodliwe działanie bakterii połączone z dietą bogatą w węglowodany, które w wyniki fermentacji przekształcają się w kwasy organiczne mogące uszkadzać szkliwo zębów. Ślina, pozostająca w bezpośrednim kontakcie z zębami, stanowi zapas jonów wapnia i fosforanów, niezbędnych do remineralizacji początkowych zmian próchnicowych, a także tworzy pierwszą linię obrony organizmu przed stresem oksydacyjnym wywołanym działaniem wolnych rodników w jamie ustnej. Ważną rolę w zapoczątkowaniu oraz rozwoju próchnicy przypisuje się właśnie zaburzeniu równowagi między poziomem wolnych rodników a antyoksydantami w ślinie, dlatego też nieprzerwanie rośnie zainteresowanie pojemnością antyoksydacyjną śliny oraz rozwijają się techniki odpowiednie do jej oceny. Praca została poświęcona patogenezie próchnicy zębów oraz roli stresu oksydacyjnego w jej rozwoju, a także perspektywom wykorzystania śliny jako materiału diagnostycznego. U 134 pacjentów pediatrycznych podzielonych na dwie grupy tj. grupę badaną dzieci z próchnicą oraz grupę kontrolną obejmującą dzieci bez próchnicy zbadana została całkowita pojemność antyoksydacyjna TAC (ang. total antioxidant capacity) śliny z wykorzystaniem metody spektrofotometrycznej. Analiza uzyskanych wyników nie wykazała żadnych istotnych statystycznie różnic między grupami pod względem wartości mierzonych parametrów. Została podjęta próba porównania uzyskanych wyników z danymi literaturowymi, a także wskazania czynników mogących modyfikować końcowy wynik TAC.

Dental caries is one of the most common chronic oral diseases in the world. The main factor contributing to its development is the long-term harmful effects of bacteria combined with a carbohydrate-rich diet, which transform into organic acids that damage tooth enamel. Saliva which remains in direct contact with teeth is a reserve of calcium and phosphate ions necessary for the remineralization of the initial carious lesions. Futhermore, it forms the body's first line of defence against oxidative stress caused by free radicals in the oral cavity. An important role in the initiation and development of caries is attributed to the disturbance of the prooxidant-antioxidant balance in saliva, which is why the interest in the antioxidant capacity of saliva is constantly growing and techniques appropriate for its evaluation are developed. This work has been dedicated to the pathogenesis of dental caries and the role of oxidative stress in its development, as well as the perspectives of using saliva as a diagnostic material.In 134 paediatric patients divided into two groups: study group (children with caries) and control group (children without caries) total antioxidant capacity of saliva (TAC) was measured using a spectrophotometric method. The analysis of the results did not reveal any statistically significant differences between the groups in terms of the values of measured parameters. An attempt was made to compare the obtained results with the literature and to indicate the factors that may modify the final TAC value.