Contemporary dynamics of Islamic law regarding bioethical problems : study of selected cases

Dostęp do publikacji jest możliwy w Archiwum UJ

Książka Współczesna dynamika prawa muzułmańskiego wobec problemów bioetycznych. Studium wybranych przypadków dotyczy działania prawa muzułmańskiego w odniesieniu do kontrowersyjnych kwestii z zakresu bioetyki. W pracy zaprezentowano wyniki badań dotyczących działania prawa muzułmańskiego w trzech krajach arabskich: Egipcie, Libanie oraz Autonomii Palestyńskiej. Podstawowym celem książki jest pokazanie skali dynamiki jurysprudencji muzułmańskiej oraz sposobów rozwiązywania dylematów bioetycznych w islamie. Wprowadza czytelnika w zagadnienia dotyczące tej tematyki przez prezentację historycznego rozwoju prawa muzułmańskiego, jego źródeł i najważniejszych instytucji, zagadnień etyki i bioetyki w islamie. W pracy uporządkowano też podstawowe koncepcje, wartości i zasady w islamie, które są stosowane do prawnego rozstrzygania dylematów etycznych dotyczących medycyny. Zasadniczą część książki stanowi analiza stanowisk, dyskusji i różnic w odpowiedziach specjalistów prawa muzułmańskiego w odniesieniu do problemów takich, jak: rozumienie momentu początku życia w islamie, dopuszczalność aborcji, techniki wspomaganego rozrodu, transplantacja organów od dawców żywych i tkanek pochodzących od zwierząt, ustalenia momentu śmierci i uznania śmierci mózgowej, odłączenia chorego w stanie śmierci mózgowej od aparatury podtrzymującej życie, eutanazji oraz transplantacji organów od dawców martwych. Poza prawno-religijnymi dyskusjami uwzględniony został również zakres regulacji wyżej wspomnianych problemów w ramach państwowych porządków prawnych. Na podstawie przeprowadzonych analiz zostały usystematyzowane argumenty wykorzystywane w muzułmańskich opiniach prawnych, co umożliwiło pokazanie, z jednej strony, kontynuacji tradycji doktrynalnych, a z drugiej - wykorzystywania nowoczesnych interpretacji przez uczonych muzułmańskich. Szczególnie mocno jest podkreślona różnorodność tego prawa, od przywiązania do tradycji doktrynalnych po pojawianie się nowych zjawisk w jurysprudencji muzułmańskiej. Wnioski z tych badań świadczą o tym, że prawo muzułmańskie jest dynamiczne i ewoluuje w odpowiedzi na zmiany rzeczywistości naukowej. Szeroka analiza przypadków dotyczących prawa i bioetyki w islamie pozwala także udzielić odpowiedzi na pytanie, czym obecnie jest bioetyka muzułmańska.

The book Contemporary dynamics of Islamic law regarding bioethical problems. Study of selected cases deals with functioning of Islamic law in relation to contemporary bioethical issuess. This work presents the results of research on Islamic law in three Arab countries: Egypt, Lebanon and the Palestinian Authority. The primary goals of the book are: showing the scale of the dynamics of Islamic jurisprudence and ways of solving bioethical problems in Islam. It leads the reader into the subject by presenting the historical development of Islamic law, its sources and major institutions, issues of ethics and bioethics in Islam. The work also organizes the basic concepts, values and principles in Islam that are used to resolve ethical dilemmas in medicine. An essential part of the book is the analysis of positions, discussions and differences in the responses of specialists of Islamic law in relation to problems such as: understanding the beginning of life in Islam, acceptability of abortion, assisted reproductive techniques, organ transplantation from living donors and transplantation of tissues derived from animals, determining the moment of death, recognition of brain death, disconnection of a brain-dead patient from life support equipment, euthanasia, and organ transplantation from deceased donors. In addition to legal and religious discussions regarding these problems in Islam, the scope of regulation within the state legal systems is considered. Based on the analyses, the arguments used in Islamic legal opinions were systematized, showing continuity of doctrinal traditions, and at the same time application of modern interpretations by the Muslim scholars. The diversity of Islamic law is particularly emphasized, presenting scope of attitudes between attachment to doctrinal traditions and emergence of new phenomenae in Islamic jurisprudence. Findings of this reasearch show that Islamic law is as a dynamic system that evolves in response to changes of scientific reality. Wide analysis of cases relating to law and bioethics in Islam makes it possible to answer also the question what is Muslim bioethics today.