Prawda jako subiektywność czy subiektywność prawdy? : problem poznania w filozofii Duńczyka

2017
journal article
article
cris.lastimport.wos2024-04-09T19:58:03Z
dc.abstract.plKoncepcja prawdy subiektywnej, związana z indywiduum, prymatem wewnętrzności nad rozumem, jest wyrazem niezgody na ujmowanie jednostki jako części abstrakcyjnego systemu, w którym znika indywidualność, wolność i miejsce na wewnętrzny kontakt z Bogiem. Zdaniem Duńczyka prawda jako adequatio dotyczy tylko dziedziny nauki. Prawda jako zgodność myślenia i bytu zakłada adekwatny ogląd, ale to tylko stan chwilowy dla poznającego, dlatego Climacus określa taką prawdę mianem aproksymacji. Prawda jako adequatio nie ma zastosowania w dziedzinie tego, co realne, czyli w obszarze ducha i egzystencji. Dlatego poznanie spekulatywne, będące jedynie aproksymacją, jest bezużyteczne z punktu widzenia człowieka egzystującego. Czym jest więc prawda subiektywna w takim kontekście? Człowiek, odnosząc się do danej prawdy, rozważając ją, czyni ją własną, jednocześnie zastanawia się nad swoim stosunkiem do samego siebie wobec niej. Ten ostatni stosunek, to „jak”, jest gwarantem prawdziwości tej prawdy. Prawda jako przyswojenie posiada jeszcze trzeci element, jest to działanie mocą tego, co się przyswoiło i zrozumiało. W swoim rozumieniu prawdy Climacus wskazuje na związek między aksjologią a prawdą subiektywną.pl
dc.affiliationWydział Filozoficzny : Instytut Religioznawstwapl
dc.contributor.authorKrawerenda-Wajda, Katarzyna - 103507 pl
dc.date.accession2021-07-22pl
dc.date.accessioned2021-07-22T07:13:36Z
dc.date.available2021-07-22T07:13:36Z
dc.date.issued2017pl
dc.date.openaccess0
dc.description.accesstimew momencie opublikowania
dc.description.number1pl
dc.description.physical159-182pl
dc.description.versionostateczna wersja wydawcy
dc.description.volume44pl
dc.identifier.doi10.15633/lie.2126pl
dc.identifier.eissn2391-6834pl
dc.identifier.issn0867-8308pl
dc.identifier.projectROD UJ / OPpl
dc.identifier.urihttps://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/276406
dc.identifier.weblinkhttp://czasopisma.upjp2.edu.pl/logosiethos/article/view/2126pl
dc.languagepolpl
dc.language.containerpolpl
dc.rightsUdzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.licenceCC-BY-NC-ND
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/legalcode*
dc.share.typeotwarte czasopismo
dc.subject.plprawdapl
dc.subject.plprzyswojeniepl
dc.subject.plwiedzapl
dc.subject.pldziałaniepl
dc.subject.plwartościpl
dc.subtypeArticlepl
dc.titlePrawda jako subiektywność czy subiektywność prawdy? : problem poznania w filozofii Duńczykapl
dc.title.journalLogos i Ethospl
dc.typeJournalArticlepl
dspace.entity.typePublication
cris.lastimport.wos
2024-04-09T19:58:03Z
dc.abstract.plpl
Koncepcja prawdy subiektywnej, związana z indywiduum, prymatem wewnętrzności nad rozumem, jest wyrazem niezgody na ujmowanie jednostki jako części abstrakcyjnego systemu, w którym znika indywidualność, wolność i miejsce na wewnętrzny kontakt z Bogiem. Zdaniem Duńczyka prawda jako adequatio dotyczy tylko dziedziny nauki. Prawda jako zgodność myślenia i bytu zakłada adekwatny ogląd, ale to tylko stan chwilowy dla poznającego, dlatego Climacus określa taką prawdę mianem aproksymacji. Prawda jako adequatio nie ma zastosowania w dziedzinie tego, co realne, czyli w obszarze ducha i egzystencji. Dlatego poznanie spekulatywne, będące jedynie aproksymacją, jest bezużyteczne z punktu widzenia człowieka egzystującego. Czym jest więc prawda subiektywna w takim kontekście? Człowiek, odnosząc się do danej prawdy, rozważając ją, czyni ją własną, jednocześnie zastanawia się nad swoim stosunkiem do samego siebie wobec niej. Ten ostatni stosunek, to „jak”, jest gwarantem prawdziwości tej prawdy. Prawda jako przyswojenie posiada jeszcze trzeci element, jest to działanie mocą tego, co się przyswoiło i zrozumiało. W swoim rozumieniu prawdy Climacus wskazuje na związek między aksjologią a prawdą subiektywną.
dc.affiliationpl
Wydział Filozoficzny : Instytut Religioznawstwa
dc.contributor.authorpl
Krawerenda-Wajda, Katarzyna - 103507
dc.date.accessionpl
2021-07-22
dc.date.accessioned
2021-07-22T07:13:36Z
dc.date.available
2021-07-22T07:13:36Z
dc.date.issuedpl
2017
dc.date.openaccess
0
dc.description.accesstime
w momencie opublikowania
dc.description.numberpl
1
dc.description.physicalpl
159-182
dc.description.version
ostateczna wersja wydawcy
dc.description.volumepl
44
dc.identifier.doipl
10.15633/lie.2126
dc.identifier.eissnpl
2391-6834
dc.identifier.issnpl
0867-8308
dc.identifier.projectpl
ROD UJ / OP
dc.identifier.uri
https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/276406
dc.identifier.weblinkpl
http://czasopisma.upjp2.edu.pl/logosiethos/article/view/2126
dc.languagepl
pol
dc.language.containerpl
pol
dc.rights*
Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska
dc.rights.licence
CC-BY-NC-ND
dc.rights.uri*
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/legalcode
dc.share.type
otwarte czasopismo
dc.subject.plpl
prawda
dc.subject.plpl
przyswojenie
dc.subject.plpl
wiedza
dc.subject.plpl
działanie
dc.subject.plpl
wartości
dc.subtypepl
Article
dc.titlepl
Prawda jako subiektywność czy subiektywność prawdy? : problem poznania w filozofii Duńczyka
dc.title.journalpl
Logos i Ethos
dc.typepl
JournalArticle
dspace.entity.type
Publication

* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.

Views
12
Views per month
Views per city
Ashburn
4
Dublin
3
Wroclaw
2
Seattle
1
Sofia
1
Downloads
krawerenda-wajda_prawda_jako_subiektywnosc_2017.pdf
96