Electronic person - de lege ferenda analysis on the basis of selected institutions of the Polish legal order

Przedmiotem niniejszej pracy jest omówienie zagadnień związanych z zasadnością wprowadzenia do polskiego porządku prawnego nowego podmiotu prawa cywilnego w postaci osoby elektronicznej, jako podmiotu, który miałby samodzielnie odpowiadać za szkody wyrządzone w toku swojego funkcjonowania w zakresie niezależnym od człowieka. Zważywszy na zbliżony poziom autonomii w podejmowanych działaniach, smart contracts oraz inne podobne programy i algorytmy sztucznych inteligencji będą rozpatrywane na potrzeby niniejszej pracy łącznie, jako byty, którym przyznana miałaby zostać osobowość elektroniczna. Przybliżone zostaną pojęcia związane z dziedziną nowych technologii, takie jak technologia rozproszonego rejestru (DLT), blockchain, smart contracts, zdecentralizowana autonomiczna organizacja (DAO) czy też handel wysokich częstotliwości (HFT), a także problemy związane z obecnym prawnym ujęciem smart contracts. Podjęta zostanie próba wskazania nadrzędnych norm, zgodnie z którymi tworzone powinny być autonomiczne byty aspirujące do statusu prawnego osoby elektronicznej. Następnie, przeprowadzona zostanie analiza zgodności wprowadzenia osoby elektronicznej w formie postulowanej w niniejszej pracy z normami wynikającymi z Konstytucji, w szczególności w sferze praw i wolności człowieka. Omówiona zostanie również problematyka jurysdykcji, zdolności do czynności prawnych osoby elektronicznej, podstaw odpowiedzialności odszkodowawczej, a także źródła majątku i kwestia egzekucji. Powyższa krytyczna analiza norm prawa cywilnego materialnego oraz procesowego zostanie poszerzona o przykłady ewentualnych przyszłych zmian w obowiązujących przepisach, umożliwiających funkcjonowanie osób elektronicznych zgodnie z zamierzonym celem.

The subject of this paper is to discuss the issues related to the legitimacy of introducing a new entity of civil law into the Polish legal order in the form of an electronic person, as an entity that would be independently liable for damages caused in the course of its operation beyond human control. Given the similar level of autonomy in the undertaken activities, smart contracts and other homogeneous programs and artificial intelligence algorithms will be considered collectively for the purposes of this paper as entities to which an electronic personality would be granted. Concepts related to the field of new technologies will be introduced, such as distributed ledger technology (DLT), blockchain, smart contracts, decentralized autonomous organization (DAO) or high frequency trading (HFT), as well as problems related to the current legal approach to smart contracts. An attempt will be made to indicate the superior standards according to which autonomous entities aspiring to the legal status of an electronic person should be created. Then, an analysis of the compliance of the introduction of an electronic person in the form proposed in this paper with the standards resulting from the Constitution, in particular in the sphere of human rights and freedoms, will be carried out. The issues of jurisdiction, legal capacity of an electronic person, grounds for liability for damages, as well as sources of property and the issue of enforcement will also be discussed. The above critical analysis of the norms of substantive and procedural civil law will be extended to include examples of possible future changes in the applicable regulations, enabling electronic persons to function in accordance with the intended purpose.