"Profession: reporter" : film discourse on journalism during Polish language lessons

Artykuł dotyczy dydaktycznego wykorzystania filmów fabularnych związanych z problematyką niezależnego dziennikarstwa i etosu dziennikarskiego. We wstępnej części tekstu autor przybliża wspomnianą problematykę, odwołując się do współczesnych filozofów, klasyków myśli liberalnej i orędowników porządku demokratycznego wspartego na wartościach równości i wolności (Habermas, Rawls). Komponentem tak pojmowanego systemu demokracji parlamentarnej, i jednym z jej filarów, są wolne media, które umożliwiają funkcjonowanie niezależnego, a przy tym zaangażowanego w życie publiczne, dziennikarstwa. Problematyka ta znalazła odzwierciedlenie w niektórych filmach fabularnych zaliczanych do gatunku określanego jako dramat polityczny czy dramat społeczny. W artykule omówiono wybrane pozycje tego gatunku z ostatnich 45 lat, poczynając od Wszystkich ludzi prezydenta Alana Pakuli. Autor proponuje dydaktyczne wykorzystanie filmów, spoglądając na nie z trzech perspektyw: fabuły (świata przedstawionego), formy (języka filmu) i tzw. "wielkiej metafory". Propozycje adresowane są nie tylko do polonistów, lecz także do innych nauczycieli, których działania lokują się w obszarze szkolnego kształcenia humanistycznego.

The article discusses media and journalism ethics portrayed in the mov-ies from the 1970’s onwards. First the text examines the role of media and journalism in Western democracies established on the values of freedom and equality. Media - accord-ing to works of John Rawls and Jurgen Habermas - constitutes the fourth pillar of democ-racy (the others are: legislature, executive and judiciary). Media independence has been an ever-present issue in cinematography. The article offers didactic tools to analyze five political dramas (All the President’s Men, Wag the Dog, Spotlight, The Post, Mr Jones) and one psychological drama/thriller (The Passenger). Three different perspectives (plot anal-ysis, formal analysis, "great metaphore") can be used in secondary schools to highlight the role of media and independent journalism.