Wielostopniowe klauzule arbitrażowe : zastosowanie i wpływ ich naruszenia na postępowanie arbitrażowe w Polsce na przykładzie Warunków Kontraktowych FIDIC

W artykule omówiono nie tylko problematykę funkcjonowania i egzekwowalności wielostopniowych klauzul rozstrzygania sporów, ale także wpływ ich naruszenia na postępowanie arbitrażowe w prawie polskim. Zagadnienia te zaprezentowano na przykładzie Warunków kontraktowych FIDIC, które wzbudzają w ostatnich latach szczególne zainteresowanie swoją skutecznością w polskiej praktyce realizacji inwestycji infrastrukturalnych na dużą skalę. W artykule poddano rozwadze możliwe skutki prawne niezrealizowania przedarbitrażowych etapów klauzuli eskalacyjnej, przybliżając poszczególne modele interpretacyjne. W artykule starano się dowieść, że różnice w ujęciu egzekwowalności klauzul ADR mogą zniweczyć skutek wielostopniowych klauzul arbitrażowych, jeśli kontraktowy mechanizm nie będzie zaprojektowany w sposób dostatecznie precyzyjny i niebudzący wątpliwości co do intencji stron. Ze względu na brak jednolitej regulacji prawnej, także w Polsce, wielostopniowe klauzule rozstrzygania sporów w obrocie transgranicznym narażone są na rozbieżności wynikające z ujęcia poszczególnych systemów prawnych.

The article provides an overview of not only the issues of functioning and enforceability of multi-step dispute resolution clauses, but also the impact of their infringement on arbitration proceedings in Polish law. These issues are presented on the example of FIDIC Contracts Conditions, which in recent years has aroused particular interest in their eff ectiveness in the Polish practice of implementing infrastructural investments. The article demonstrates the possible legal consequences of the non-compliance with pre-arbitration proceedings, presenting the individual interpretive models. The article also highlights that the diff erences in the approach to the enforceability of ADR clauses may nullify the effectif the contractual mechanism is not designed in a sufficiently precise manner and does not raise doubts as to the parties' intention. Due to the lack of a uniform legal regulation, also in Poland, multi-tier arbitration clauses in cross-border trade are exposed to discrepancies resulting from the approach adopted in the different legal systems.