Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Poczytalność sprawcy czynu zabronionego w kontekście trudności związanych z oceną wybranych stanów atypowych
Mental competence of the perpetrator of criminal offence in context of the difficulties concerning selected atypical states
stan nietrzeźwości
atypowy stan zatrucia alkoholem
afekt
poczytalność ograniczona
niepoczytalność
wyłączenie odpowiedzialności karnej
prawnokarna ocena afektu
Przedmiotem opracowania są zagadnienia dotyczące dwóch wybranych stanów atypowych, istotnych z punktu widzenia ich wpływu na odpowiedzialność karną sprawcy czynu zabronionego, jakimi są: stany zatrucia alkoholem oraz afekt. Zagadnienia te, już z samej istoty, rodzą problemy orzecznicze. W kontekście prawnokarnym, związanym z ich możliwym wpływem na wyłączenie winy sprawcy czynu zabronionego, dylematy te nabierają charakteru zarówno praktycznego, jak i teoretycznego. W niniejszym opracowaniu wspomniane stany atypowe ukazano na tle tych, które zazwyczaj nie prowadzą do zakłócenia czynności psychicznych. Za takie uznaje się stan nietrzeźwości oraz tzw. afekt fizjologiczny (ściślej - stan silnego wzburzenia). Z reguły nie prowadzą one ani do ograniczenia w znacznym stopniu poczytalności, ani tym bardziej do jej zniesienia u sprawcy przestępstwa. Stany te mogą jednak wywoływać sporo trudności teoretycznych, np. związanych z potrzebą ustalenia subiektywnych podstaw przypisania (uzasadnieniem strony podmiotowej przestępstwa i ewentualną winą, tudzież określeniem jej stopnia). Nierzadko również w ich przypadku ciężko o wskazanie jednoznacznych kryteriów, które pozwoliłyby na odróżnienie tych stanów od innych, uznanych za „atypowe”. Analiza tych kwestii stanowi meritum niniejszego opracowania.
dc.abstract.pl | Przedmiotem opracowania są zagadnienia dotyczące dwóch wybranych stanów atypowych, istotnych z punktu widzenia ich wpływu na odpowiedzialność karną sprawcy czynu zabronionego, jakimi są: stany zatrucia alkoholem oraz afekt. Zagadnienia te, już z samej istoty, rodzą problemy orzecznicze. W kontekście prawnokarnym, związanym z ich możliwym wpływem na wyłączenie winy sprawcy czynu zabronionego, dylematy te nabierają charakteru zarówno praktycznego, jak i teoretycznego. W niniejszym opracowaniu wspomniane stany atypowe ukazano na tle tych, które zazwyczaj nie prowadzą do zakłócenia czynności psychicznych. Za takie uznaje się stan nietrzeźwości oraz tzw. afekt fizjologiczny (ściślej - stan silnego wzburzenia). Z reguły nie prowadzą one ani do ograniczenia w znacznym stopniu poczytalności, ani tym bardziej do jej zniesienia u sprawcy przestępstwa. Stany te mogą jednak wywoływać sporo trudności teoretycznych, np. związanych z potrzebą ustalenia subiektywnych podstaw przypisania (uzasadnieniem strony podmiotowej przestępstwa i ewentualną winą, tudzież określeniem jej stopnia). Nierzadko również w ich przypadku ciężko o wskazanie jednoznacznych kryteriów, które pozwoliłyby na odróżnienie tych stanów od innych, uznanych za „atypowe”. Analiza tych kwestii stanowi meritum niniejszego opracowania. | pl |
dc.contributor.author | Golonka, Anna | pl |
dc.contributor.institution | Interdyscyplinarne Centrum Etyki UJ | pl |
dc.date.accessioned | 2021-01-04T12:12:14Z | |
dc.date.available | 2021-01-04T12:12:14Z | |
dc.date.issued | 2018 | pl |
dc.date.openaccess | 0 | |
dc.description.accesstime | w momencie opublikowania | |
dc.description.physical | 1-15 | pl |
dc.description.version | ostateczna wersja wydawcy | |
dc.identifier.doi | 10.26106/t1sg-5m06 | pl |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/259593 | |
dc.language | pol | pl |
dc.references | Batawia S. (1954), Ocena poczytalności w przypadkach alkoholizmu, Warszawa. | pl |
dc.references | Buchała K. (1988), Przypisanie zachowania popełnionego w stanie niepoczytalności (poczytalności umniejszonej) spowodowanej odurzeniem się lub silnym afektem, Studia Prawnicze (1-2). | pl |
dc.references | Cierpiałkowska L. (2010), Szkodliwe używanie i uzależnienie od alkoholu [w:] Psychologia uzależnień – alkoholizm, L. Cierpiałkowska, M. Ziarko (red.), Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. | pl |
dc.references | Cora S. (1973), Zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia w świetle prawa i psychologii, “Nowe Prawo” (7-8). | pl |
dc.references | Czernecka A. (2004), Alkohol a przemoc domowa [w:] Alkohol, alkoholizm i przemoc: rozboje, wypadki, gwałty, kradzieże, pobicia, zabójstwa (materiały sympozjum – listopad 2002 r.), wprow. K. Renda, Lublin: Polihymnia. | pl |
dc.references | Daszkiewicz K. (1982), Przestępstwa z afektu w polskim prawie karnym, Warszawa. | pl |
dc.references | Doroszewski W. (red.) (1964), Słownik języka polskiego, tom 6, P-Pre, Warszawa. | pl |
dc.references | Flesza-Szumigaj J. (1978), Tzw. upojenia na podłożu patologicznym; upojenia atypowe-powikłane, “Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” 2(16). | pl |
dc.references | Gierowski J. K. (1996), Afekt fizjologiczny jako przedmiot sądowej ekspertyzy psychologicznej [w:] Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej, J. K. Gierowski, A. Szymusik (red.), Kraków: Collegium Medicum UJ. | pl |
dc.references | Gordon T., Milewska E., Rutkowski R. (1987) Alkohol a przestępczość osób z nieprawidłową osobowością, “Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne” 18. | pl |
dc.references | Hajdukiewicz D., Ciszewski L., Więckiewicz J. (1991), Orzecznictwo sądowo-psychiatryczne w stanach afektywnych opiniowanych w klinice sądowej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Pruszkowie w latach 1985-1990 [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Hajdukiewicz D. (1991), Ocena wpływu alkoholu na afekty kryminogenne w orzecznictwie sądowo-psychiatrycznym [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Heitzman J. (1996), Upicie alkoholowe jako przedmiot ekspertyzy sądowo-psychiatrycznej [w:] Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej, J. Gierowski, J. Godlewski, J. Heitzman, R. Jędrzejowska, S. Kołakowski, K. Rutkowski, A. Szymusik (red.), Kraków: Collegium Medicum UJ. | pl |
dc.references | Heitzman J. (1991) Zaburzenia afektywne w następstwie urazów czaszkowo-mózgowych u pijanych przestępców [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Heitzman J. (1997), Zastosowanie teorii stresu w diagnozie sądowo-psychiatrycznej, “Palestra” (1-2). | pl |
dc.references | Hołyst B. (2006), Psychologia kryminalistyczna, Warszawa: LexisNexis. | pl |
dc.references | Hołyst B. (2009), Kryminologia, Warszawa: LexisNexis. | pl |
dc.references | Horoszowski P. (1947), Zabójstwo z afektu, Warszawa: Nakładem Księgarni Gubrynowicza i Schmidta. | pl |
dc.references | Izdebski S., Bukowski J., Janiszewski M. (1978), Analiza aktywacji alkoholowej w świetle materiałów Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu n/Wisłą, “Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” (2). | pl |
dc.references | Jarosz M. (1988), Psychopatologia ogólna [w:] Podstawy psychiatrii. Podręcznik dla studentów, M. Jarosz (red.), Warszawa: wydawnictwo V. PZWL. | pl |
dc.references | Kaczmarek T. (2005), Spory wokół pojęcia winy w prawie karnym [w:] W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona pamięci profesora Andrzeja Wąska, L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda (red.), Lublin: UMCS. | pl |
dc.references | Kocur J. (1988), Nietypowe formy upicia alkoholowego a poczytalność [w:] Materiały VII Międzynarodowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Teoria i praktyka oceny poczytalności, Cedzyna 9-11.VI.1988, R. Rutkowski, Z. Majchrzyk, (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Kocur J. (1991), Wpływ alkoholu na stan emocjonalny. Aspekty sądowo-psychiatryczne [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Kopera M., Wojnar M., Szelenberger W. (2010), Funkcje poznawcze, struktura i czynności mózgu u osób uzależnionych od alkoholu, Alkoholizm i Narkomania 2010, 23(4). | pl |
dc.references | Kozarska-Dworska J., Dworski M. (1978), Afekt patologiczny w teorii i praktyce sądowo-psychiatrycznej, “Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” (2). | pl |
dc.references | Kruempelmann J. (1988), Możliwość przypisania winy w przypadku afektu i uwarunkowanej użyciem alkoholu niezdatności do ponoszenia winy, “Studia Prawnicze” (1-2). | pl |
dc.references | Krzymuski E. (1921), System prawa karnego. Część ogólna, Kraków. | pl |
dc.references | Langelüddeke A. (1971), Gerichtliche Psychiatrie, Berlin: Walter de Gruyter. | pl |
dc.references | Lipczyński A. (2007), Psychologia sądowa, Warszawa. | pl |
dc.references | Lowe G. (2001), Uzależnienie od alkoholu i narkotyków [w:] Psychopatologia, A. A. Lazarus, A. M. Colman (red.), Poznań: Prószyński i S-ka. | pl |
dc.references | Łuniewski W. (1950), Zarys psychiatrii sądowej, Warszawa: PZWL. | pl |
dc.references | Makarewicz J. (1915), Prawo karne ogólne, Kraków. | pl |
dc.references | Malik K. (1978), Tzw. krótkie spięcie w orzecznictwie sądowo-psychiatrycznym, “Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” (2). | pl |
dc.references | Malinowski A. (1961), Podstawowe zagadnienia w orzecznictwie sądowo-psychiatrycznym, wyd. II, Warszawa. | pl |
dc.references | Matusewicz Cz. (2006), Wprowadzenie do psychologii, Warszawa: Vizja Press&It. | pl |
dc.references | Mioduski K. (1956), Zabójstwo pod wpływem silnego wzruszenia, “Wojskowy Przegląd Prawniczy” (1). | pl |
dc.references | Młynarczyk Z. (1973), Orzecznictwo SN w sprawach karnych: Glosa do wyroku z dnia 16 czerwca 1972 r. (II KR 64/72), “Nowe Prawo” (7-8). | pl |
dc.references | O’Connor S., Hesselbrock V., Bauer L. (1996), Układ nerwowy a podatność na uzależnienie od alkoholu. Alkohol i mózg, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. | pl |
dc.references | Paprzycki L. K. (1990), Wpływ stanu nietrzeźwości alkoholowej sprawcy na ocenę jego poczytalności w sprawach o umyślne pozbawienie życia człowieka, “Problemy Praworządności” (1). | pl |
dc.references | Popławski H. (1980), Stan silnego wzburzenia a ograniczenie poczytalności, “Nowe Prawo” (6). | pl |
dc.references | Przybysz J. (1978), Propozycja jednolitej klasyfikacji upojeń alkoholowych dla celów orzecznictwa sądowo-psychiatrycznego, “Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” 16(2). | pl |
dc.references | Przybysz J. (2005), Psychiatria sądowa. Opiniowanie w procesie karnym – podręcznik dla lekarzy i prawników, Część I, wyd. III, Toruń: Tumult. | pl |
dc.references | Przybysz J. (2011), Podręcznik dla lekarzy i prawników: Kompendium psychiatrii sądowej. Opiniowanie w procesie karnym, Toruń. | pl |
dc.references | Radziwiłłowicz R. (1928), Psychologja i psychopatologja alkoholizmu [w:] Alkohologja: książka podręczna dla walczących z alkoholizmem, część 1, R. Radziwiłłowicz (red.), Warszawa: nakładem Polskiego Towarzystwa Walki z Alkoholizmem „Trzeźwość”. | pl |
dc.references | Reykowski J. (1975), Emocje i motywacja [w:] Psychologia, T. Tomaszewski (red.), Warszawa. | pl |
dc.references | Seligman M. E. P., Walker E. F., Rosenhan D. L. (2003), Psychopatologia, Poznań. | pl |
dc.references | Sobkowiak J. (1991), Rola alkoholu w wyzwalaniu kryminogennych reakcji afektywnych [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Spett K. (1959), Lekarskie zagadnienia poczytalności przestępców odurzonych alkoholem lub innymi środkami, “Państwo i Prawo” 5-6. | pl |
dc.references | Szewczuk W. (1998), Encyklopedia psychologii, Warszawa. | pl |
dc.references | Szymczak M. (red.) (1992), Słownik języka polskiego, tom 2, L-P, Warszawa. | pl |
dc.references | Szymusik A. (1996), Dyskusyjne problemy orzecznictwa psychiatryczno-psychologicznego w stanach afektywnych [w:] Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej, J. Gierowski, J. Godlewski, J. Heitzman, R. Jędrzejowska, S. Kołakowski, K. Rutkowski, A. Szymusik (red.), Kraków: Collegium Medicum UJ. | pl |
dc.references | Szymusik A. (1996), Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym [w:] Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej, J. Gierowski, J. Godlewski, J. Heitzman, R. Jędrzejowska, S. Kołakowski, K. Rutkowski, A. Szymusik (red.), Kraków: Collegium Medicum UJ. | pl |
dc.references | Tarapata Sz. (2016), Dobro prawne w strukturze przestępstwa, Warszawa: WoltersKluwer. | pl |
dc.references | Teleśnicki S., Florkowski A. (1991), Afekt patologiczny u chorych psychicznie sprawców zabójstw [w:] Materiały IX Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP pt. Stany afektywne w opiniowaniu sądowym psychiatryczno-psychologicznym, Z. Majchrzyk, T. Gordon, E. Milewska (red.), Warszawa: PTP. | pl |
dc.references | Wąsek A. (2005) [w:] Kodeks karny. Komentarz, tom 1, O. Górniok (red.), Gdańsk: Arche. | pl |
dc.references | Wdowiak L. (1973), Ważniejsze wiadomości z psychiatrii sądowej [w:] Psychiatria kliniczna, T. Bilikiewicz (red.), Warszawa. | pl |
dc.references | Wołoszynowa L. (1966), Materiały do nauczania psychologii: Psychologia ogólna, tom 2, seria 1, Warszawa: PWN. | pl |
dc.references | Woronowicz B. T. (1993), Alkoholizm jako choroba, Warszawa. | pl |
dc.references | Znamierowski Cz. (1957), Wina i odpowiedzialność. Warszawa: PWN. | pl |
dc.references | Zoll A. (red.) (2012), Komentarz do Kodeksu karnego. Część ogólna, art. 1 – 116, tom 1, Warszawa: Wolters Kluwer. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 9 lipca 1968 r., IV KR 110/68, OSNPG 1969, z.1, poz. 8. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 30 listopada 1972 r., I KR 243/72, OSNKW 1973, z. 6, poz. 78. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 2 lutego 1973 r., IV KR 392/72, OSNPG 1973, z.8, poz. 114. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 31 marca 1978 r., IV KR 68/78, LEX nr 21761. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 28 czerwca 1978 r., V KR 100/78, OSNKW 1978, z. 10, poz. 114. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 19 grudnia 1978 r., III KR 226/78, LEX nr 21791. | pl |
dc.references | Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 1981 r., I KR 30/81, OSNPG 1981, z. 8-9, poz. 92. | pl |
dc.rights | Dozwolony użytek utworów chronionych | * |
dc.rights.licence | Inna otwarta licencja | |
dc.rights.uri | http://ruj.uj.edu.pl/4dspace/License/copyright/licencja_copyright.pdf | * |
dc.share.type | otwarte repozytorium | |
dc.subject.pl | stan nietrzeźwości | pl |
dc.subject.pl | atypowy stan zatrucia alkoholem | pl |
dc.subject.pl | afekt | pl |
dc.subject.pl | poczytalność ograniczona | pl |
dc.subject.pl | niepoczytalność | pl |
dc.subject.pl | wyłączenie odpowiedzialności karnej | pl |
dc.subject.pl | prawnokarna ocena afektu | pl |
dc.subtype | ReviewArticle | pl |
dc.title | Poczytalność sprawcy czynu zabronionego w kontekście trudności związanych z oceną wybranych stanów atypowych | pl |
dc.title.alternative | Mental competence of the perpetrator of criminal offence in context of the difficulties concerning selected atypical states | pl |
dc.type | WorkingPaper | pl |
dspace.entity.type | Publication |
* The migration of download and view statistics prior to the date of April 8, 2024 is in progress.
Views
222
Views per month
Views per city
Downloads
Open Access