"Unbearably Human". Anthropological analysis of the film Planet of the Apes (1968)

Niniejsza praca jest próbą sprawdzenia czy twórcy pierwszego filmu o zantropomorfizowanych małpach pod tytułem „Planeta Małp”, kierując się tylko intuicją, będą w stanie wykreować na ekranie małpy w taki sposób, że współczesna nauka byłaby w mniejszym lub w większym stopniu skłonna zgodzić się z zaprezentowanym obrazem. Zastosowano metodę badawczą: analizę i krytykę dostępnej literatury przedmiotu traktującej o zachowaniach i inteligencji szympansów, goryli i orangutanów. Ze względu na medium, którym w tym wypadku był film, niezbędne było skorzystanie z wiedzy związanej z film studies. Porównując obraz małpy zaprezentowany w filmie z wiedzą naukową okazuje się, że różnice są niemal tylko jakościowe, a nie ilościowe. Sposób kreacji człowiekowatych jest zgodny z tym co naukowcy wiedzą o psychice, zwyczajach i zachowaniach małp. Inteligencja nie jest na takim poziomie jak zaprezentowano w filmie, ale badacze są zgodni co do tego, że człowiekowate są inteligentne. Używanie narzędzi jest charakterystyczne dla małp z filmu, ale i dla „dziko” żyjących małp, „oba” gatunki małp są zdolne do okazywania i odczuwania emocji. Zarówno w filmie jak i poza nim, małpy tworzą zhierarchizowane społeczeństwo oraz wchodzą w interakcja z innymi gatunkami. Jedyną kwestią, która różni małpy z filmu i te spoza niego to kwestia języka. Człowiekowate w naturalnym środowisko nie komunikują się za pomocą zwerbalizowanego języka, natomiast małpy w filmie mówią płynnie po angielsku.

This work is an attempt to check whether the creators of the first film about anthropomorphised monkeys under the title „Planet of the Apes”, guided only by intuition, will be able to create apes on the screen in such a way that modern science would be more or less willing to agree with the presented picture. The research method was applied: analysis and criticism of available literature on chimpanzees, gorillas and orangutans behavior and intelligence. Due to the medium, which in this case was film, it was necessary to use the knowledge related to film studies. Comparing the picture of a ape presented in the film with scientific knowledge, it turns out that the differences are almost only qualitative, not quantitative. The way hominid beings are created is consistent with what scientists know about the psyche, habits and behaviour of monkeys. Intelligence is not at the level shown in the film, but researchers agree that hominid beings are intelligent. The use of tools is characteristic of the apes in the film, but also of the "wild" living apes, "both" species of apes are capable of showing and feeling emotions. Both in and outside the film, apes form a hierarchical society and interact with other species. The only difference between apes from the film and those from outside is the question of language. Hominid beings in their natural environment do not communicate using verbalized language, while apes in the film speak fluent English.