Social representations of mental ilnesses based on the comparison analysis of chosen movies.

Schizofrenia jest jedną z najbardziej stygmatyzujących chorób psychicznych. Wachlarz jej objawów jest barwny i bywa niezwykle burzliwy. W konsekwencji, schizofrenia często prowadzi do izolacji chorego i wykluczenia go z życia społecznego. Wszelkiego rodzaju przejawy inności spowodowane chorobami psychicznymi stały się atrakcyjnym tematem dla sztuki filmowej, już od początków jej istnienia. Film pełni istotną rolę w kształtowaniu tego, jak społeczeństwo postrzega pewne charakterystyczne zjawiska i ludzi zachowujących się w sposób nietypowy. Celem badań przeprowadzonych w ramach tej pracy jest ukazanie za pomocą socjologicznej analizy porównawczej tego, jak kształtowały się reprezentacje społeczne chorób psychicznych w wybranych produkcjach filmowych na przestrzeni lat. Omówione zostały najpopularniejsze filmy o tematyce chorób psychicznych, zwłaszcza schizofrenii z lat 50-tych i 60-tych XX wieku oraz produkcje XXI wieku. Skupiono się w nich przede wszystkim na problemie sposobu prezentowania osób chorych, ukazywaniu objawów ich choroby i pozycji widza wobec postaci. Analiza porównawcza pozwoliła wyodrębnić pewne charakterystyczne elementy świata przedstawionego, świadczące o dynamice reprezentacji społecznych w kontekście prezentowania chorób psychicznych w sztuce filmowej.

Schizophrenia is one of the most stigmatizing mental illnesses. The spectrum is wide. As a consequence, schizophrenia often leads to the isolation and exclusion of a patient from social life. All kinds of manifestations of otherness caused by mental illnesses have become an attractive topic for film art from the very beginning of its existence. A film plays an important role in shaping the way society perceives certain characteristic phenomena and people behaving in an unusual way. The aim of the research carried out as a part of this work is to show by using a sociological comparative analysis, how social representations of mental illnesses have developed in selected film productions over the years. The most popular films on mental illnesses, especially schizophrenia from the 1950s and 1960s, and productions of the 21st century were discussed. They focus mainly on the issue of how people with mental illnesses are introduced, the presentation of the symptoms and the viewer's position towards the characters. A comparative analysis made it possible to distinguish some characteristic elements of the presented world. It is an indicative of the dynamics of social representations in the context of presenting mental illnesses in film art.