Narządy wewnętrzne ludzkiego ciała - analiza kontrastywna niemieckiej i polskiej frazeologii

Internal organs and internal parts of the human body - a contrastive analysis of German and Polish phraseology

Niniejsza praca dotyczy frazeologizmów, które zawierają terminy określające narządy wewnętrzne i wewnętrzne części ciała ludzkiego. Jej celem jest określenie relacji równoważności między językiem niemieckim i polskim.W tym celu w części teoretycznej wyjaśniono najważniejsze pojęcia i omówiono istotne zagadnienia.Najpierw podjęto próbę wyznaczenia frazeologii i idiomatyki jako obszarów badawczych, określenia frazeologii w szerszym i węższym sensie oraz omówienia różnic między frazeologizmami. Drugi rozdział dotyczy definicji frazeologizmów. W trzecim rozdziale omówiono kryteria definiowania frazeologizmów, w tym idiomatyczność, stabilność, odtwarzalność, polileksykalność, ekspresywność i obrazowość. W rozdziale czwartym przedstawiono możliwe próby klasyfikacji frazeologizmów oraz omówiono typy frazeologizmów. W rozdziale piątym omówiono podstawy frazeologii kontrastywnej i zdefiniowano pojęcie równoważności.W części empirycznej przedstawiono metodologię pracy oraz przeanalizowano właściwości i możliwości oddania frazeologizmów określonych w części teoretycznej. Analiza skupia się na frazeologizmach o nazwach: serce, mózg, płuca, żołądek, wątroba, nerwy. Wyniki analizy omówiono w streszczeniu.

The present work deals with the phraseologisms that contain terms for internal organs and internal parts of the human body. Its aim is to determine the equivalence relationships between German and Polish.For this purpose, the most important terms are explained in the theoretical part and the relevant issues are discussed.First, an attempt is made to delimit phraseology and idiomatics as research areas, to determine phraseology in the broader and narrower sense, and to discuss differences between phraseologisms. The second chapter deals with the definition of phraseologisms. In the third chapter, criteria for defining phraseologisms are discussed, including idiomaticity, stability, reproducibility, polylexicality, expressivity and imagery. In the fourth chapter possible attempts to classify phraseologisms are presented and types of phraseologisms are discussed. In the fifth chapter the basics of contrastive phraseology are discussed and the concept of equivalence is defined.In the empirical part, the methodology of the work is presented and the properties and possibilities of rendering the phraseologisms determined in the theoretical part are analyzed. The analysis focuses on phraseologisms with the following names: the heart, the brain, the lungs, the stomach, the liver, the nerves. The results of the investigation are discussed in the executive summary.

Die vorliegende Arbeit befasst sich mit den Phraseologismen, die Bezeichnungen für innere Organe und innere Teile des menschlichen Körpers enthalten. Sie hat zum Ziel, die Äquivalenzbeziehungen zwischen dem Deutschen und dem Polnischen zu ermitteln. Dazu werden im theoretischen Teil die wichtigsten Begriffe erklärt und die relevanten Fragestellungen diskutiert. Zunächst wird versucht, die Phraseologie und Idiomatik als Forschungsgebiete abzugrenzen, die Phraseologie im weiteren und engeren Sinne zu bestimmen sowie Unterschiede zwischen Phraseologismen zu besprechen. Das zweite Kapitel befasst sich mit der Definition von Phraseologismen. Im dritten Kapitel werden Definitionskriterien von Phraseologismen besprochen, darunter die Idiomatizität, Stabilität, Reproduzierbarkeit, Polylexikalität, Expressivität und Bildhaftigkeit. Im vierten Kapitel werden mögliche Klassifikationsversuche von Phraseologismen präsentiert und Typen von Phraseologismen besprochen. Im fünften Kapitel werden die Grundlagen der kontrastiven Phraseologie besprochen sowie der Äquivalenzbegriff wird definiert. Im empirischen Teil wird die Methodik der Arbeit präsentiert und die im theoretischen Teil ermittelten Eigenschaften und Möglichkeiten der Wiedergabe der Phraseologismen analysiert. Die Analyse konzentriert sich dabei auf Phraseologismen mit den folgenden Bezeichnungen: das Herz, das Gehirn, die Lunge, der Magen, die Leber, die Nerven. Die Ergebnisse der Untersuchung werden in der Zusammenfassung besprochen.