Poczucie własnej skuteczności jest przekonaniem człowieka, że jest on w stanie osiągnąć określony przez niego cel, używając przy tym umiejętności, które posiada. Niezależnie od zmieniającej się sytuacji, czy trudności jakie wystąpią na drodze do realizacji celu, osoba o wysokim poczuciu własnej skuteczności jest przekonana, że odniesie sukces. Sportowcy są grupą ludzi, dla których wysokie poczucie własnej skuteczności jest kluczowe dla osiągania sukcesów. Dlatego w poniższej pracy postanowiłam skupić się na czynnikach, które, według wcześniejszych badań, wydają się mieć pozytywny związek z poczuciem własnej skuteczności, ale związek ten nie został jeszcze potwierdzony naukowo. Pierwszym z takich czynników jest złudzenie pozytywne, konstrukt psychologiczny składający się z trzech komponentów: autokreacji, iluzji kontroli oraz nierealistycznego optymizmu. Złudzenia pozytywne są pewnego rodzaju sposobem myślenia o sobie, swojej sprawczości oraz o przyszłych wydarzeniach w sposób bardzo pozytywny. Drugi czynnikiem są przesądne rytuały, które wiążą się z myśleniem magicznym i wiarą w przesądy oraz z próbą uzyskania kontroli nad wydarzeniami. W poniższym badaniu starałam się wykazać związek między tymi czynnikami. Podstawowe pytanie badawcze jakie zostało postawione w pracy brzmi: Czy złudzenie pozytywne, na które składają się trzy komponenty: autokreacja, iluzja kontroli oraz nierealistyczny optymizm a także przesądne rytuały, mają związek z poczuciem własnej skuteczności u zawodowych siatkarek? Do uzyskania wyników badań użyłam metod kwestionariuszowych badających wyżej określone zmienne. Posłużyłam się trzema kwestionariuszami psychologicznymi. Pierwszym użytym narzędziem był amerykański kwestionariusz The Positive Illusion Sport Scale autorstwa P. Catiny, który został przeze mnie przetłumaczony na język polski. Drugim narzędziem użytym w badaniu był mój autorski kwestionariusz na temat przesądnych rytuałów. Trzecim narzędziem wykorzystanym do powyższego badania była polska adaptacja Skali Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES autorstwa R. Schwarzera, M. Jerusalem i Z. Juczyńskiego. Badania w znacznej większości odbyły się w kontakcie bezpośrednim z badanymi w Bielsku-Białej, Łodzi, Rzeszowie oraz we Wrocławiu. Uzupełnienie grupy badanej nastąpiło drogą internetową. Badania prowadzone były od stycznia do kwietnia 2020 roku. Grupa badana składała się z 54 zawodowych siatkarek narodowości polskiej, grających w najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce. Przyjęty poziom istotności badań to p = 0.05. Wyniki badań potwierdziły hipotezę, że złudzenie pozytywne oraz wszystkie komponenty wchodzące w jego skład, mają pozytywny związek z poczuciem własnej skuteczności u zawodowych siatkarek. Poczucie własnej skuteczności korelowało najmocniej z podskalą iluzji kontroli (r=.468**; p<.001). Dzięki temu, że wykazano istotną korelację pozytywną między wyżej wymienionymi zmiennymi, jest możliwe wpływanie na jedną zmienną, jednocześnie pośrednio wpływając na tą drugą. Wyniki badań mają znaczenie dla trenerów pracujących ze sportowcami. Znając te zależności, będą oni mogli optymalnie pokierować swoim zawodnikiem, wzmacniając te cechy, które są istotne w danym momencie. Również psychologowie sportu mogą korzystać z wyników tych badań do tworzenia odpowiednich treningów mentalnych, biorących pod uwagę korelację między tymi zmiennymi. Jednak wydaje się, że te wyniki mogą być szczególnie ważne dla samych zawodniczek, a idąc dalej, dla wszystkich sportowców. Pomogą one w zrozumieniu zależności jakie występują między określonym sposobem myślenia, a przekonaniem o tym co są oni w stanie osiągnąć.

Self-efficacy is a human belief that he is able to achieve his definite goal, by using the competencies which he owns. Person with high self-efficacy is confident about his success, regardless of the changing situation or difficulties which occur on the way to achieving the goal. Athletes are the group of people for whom high self-efficacy is crucial for succeed. Therefore, in this paper I decided to focus on the factors, which according to the prior research seem to have positive, yet not scientifically proven correlation with self-efficacy. First of these factors, positive illusion, is a psychological construct made of three components: self-aggrandizement, illusion of control and unrealistic optimism. Positive illusion is simply the strongly positive way of thinking about yourself, your own agency and future events. Second factor, superstitious rituals, is related with magical thinking and the faith in the superstitions but and it can be defined as the attempt to take a control of the situation. In this research I was trying to show the correlation between those factors. The essential research question which I present in this master’s thesis is: Does the positive illusion, made of the three components: the self-aggrandizement, the illusion of the control and the unrealistic optimism along with superstitious rituals correlate with the sense of self-efficiency of professional volleyball players? For getting the results of the research I used the questionnaire method to study abovementioned variables. I applied three psychological questionnaires. First tool that I used was the American questionnaire The Positive Illusion Sport Scale created by P. Catiny, which I translated into Polish. Second research tool was my original questionnaire about superstitious rituals. Third research instrument was the Polish adaptation of the Generalized Self-Efficacy Scale – GSES – created by three authors: R. Schwarzer, M. Jerusalem and Z. Juczyński. The research was mostly conducted in direct contact with the players in Bielsko-Biała, Łódź, Rzeszów and Wrocław. Late, complemental questionnaires were send by an e-mail. Studies were held from January to April 2020. Research group was made of 54 female, professional, polish volleyball players, playing in the highest league in Poland. Established level of the salience of the research is p = 0.05. The results had confirmed the hypothesis that the positive illusion and all the components of which it made have positive correlation with self-efficacy of professional volleyball players. Self-efficacy correlated in particular with subscale of the illusion of control (r=.468**; p<.001). In that relevant correlation between abovementioned variables, it is possible to influence one variable simultaneously with the other. The results of the research have the significance for coaches who work with the athletes. Knowing these correlations, they will be able to train the player optimally and straighten those abilities that are the most crucial in certain situation. Sport psychologist as well as trainers can benefit from the results of the research using them to create individual mental training programs for athlete. However it seems that this study can be the most important for the participants, and what is more, for all the sports professionals. They will help with understanding the collaboration between the specific way of thinking and the belief of what they are able to achieve.