Mowa nienawiści i emocje w komentarzach polskiej i niemieckiej młodzieży na temat występów Grety Thunberg

Hate speech and emotions in comments by Polish and German young people on performances by Greta Thunberg

Celem niniejszej pracy jest stwierdzenie, czy polska i niemiecka mowa nienawiści wykazują podobieństwa. Badane jest jakie negatywne emocje są obecne w mowie nienawiści oraz jakimi środkami są one wyrażane. Tematem niniejszej pracy jest sposób wyrażania emocji w polskiej i niemieckiej mowie nienawiści. W pierwszym rozdziale jest przedstawiona różnica pomiędzy pojęciami emocja i uczucie. Mimo faktu, że pojęcia te są często postrzegane jako synonimy, przedstawiam na początku rozdziału w oparciu o koncepcje Moniki Schwarz-Friesel (2013), że ich użycie w języku codziennym, wskazuje na fakt, iż nie zawsze używa się je jako synonimiczne pojęcia. Różnica pomiędzy pojęciami jest przedstawiona na podstawie trzech aspektów: czasu trwania, świadomości oraz faktu, czy emocja może być postrzegana jako część uczucia, czy też uczucie jako część emocji. Jako, że niniejsza praca jest poświęcona sposobom wyrażania emocji, po przedstawieniu różnicy pomiędzy pojęciami emocja i uczucie, zostały pokazane językowe i niejęzykowe środki, które są pomocne przy wyrażaniu emocji.W drugim rozdziale znajdziemy wyjaśnienie różnicy pomiędzy pozytywnymi i negatywnymi emocjami oraz pojęcia mowa nienawiści. Wyjaśniony jest również fakt, jak można zdefiniować pojęcie mowa nienawiści oraz jakie są różnice w polskich i niemieckich pojęciach hejt, mowa nienawiści, Hassrede i Hassbotschaften. W niniejszej pracy mowa nienawiści jest analizowana na podstawie komentarzy dotyczących Grety Thunberg i jej działalności. Materiał badawczy składa się łącznie z 762 niemieckich i polskich komentarzy, które zostały opublikowane na stronach internetowych z memami i YouTube. Komentarze są badane przy użyciu metody Silke Jahr (2000).Szczególna uwaga jest poświęcona użyciu Emojis i emotikonów, wulgaryzmów i stereotypów. Mimo faktu, iż termin mowa nienawiści wskazuje przede wszystkim na wyraz negatywnej emocji nienawiści, na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że wyrażane są również inne emocje takie jak pogarda, złość czy też radość z porażki innej osoby. Ponadto można zauważyć pewne różnice w sposobie wyrażania emocji w niemieckich i polskich badanych komentarzach. W polskich komentarzach złość jest wyrażana przede wszystkim za pomocą wulgaryzmów, natomiast w niemieckich za pomocą wykrzykników. Zauważalna jest również różnica w sposobie wyrażania pogardy. Ta emocja jest wyrażana w polskich komentarzach przede wszystkim emotikonami i Emojis, a w niemieckich głównie przezwiskami. Oczywiście zauważalne są też inne środki charakterystyczne dla tych emocji, jednak nie są one używane tak często jak wyżej wymienione.Ponadto na podstawie przeprowadzonej analizy można zauważyć, że nie wszystkie hipotezy przedstawione w niniejszej pracy mogą zostać poparte. Na podstawie badanych komentarzy można stwierdzić, że mowa nienawiści nie zawsze powinna być kojarzona ze stereotypami. W materiale badawczym znajdziemy tylko cztery komentarze zawierające stereotypy. Wątpliwa okazuje się również hipoteza, że mowa nienawiści zawiera wiele wulgaryzmów. W niemieckim materiale badawczym jest obecne 10,5% komentarzy z wulgaryzmami a w polskim 22,5%. Ponadto godne uwagi jest użycie Emojis i emotikonów. Hipoteza mówiąca, że Emojis i emotikony zastępują reakcje ciała i wyrażają emocje, może zostać poparta. Co więcej, okazuje się, że Emojis i emotikony są często używane ze względu na ekonomię językową i przedstawiają ocenę obiektu krytyki i nastawienie mówcy porównywalnie często jak inne środki językowe, np. takie jak przymiotniki czy też przysłówki. Ten fakt mógłby stanowić dalszy przedmiot badań.

The aim of this master’s thesis is to show if German and Polish hate speech have similarities. It is investigated which negative emotions hate speech contains and by which means they are expressed. The subject of the following study is the expression of emotions in Polish and German hate speech. The first chapter is devoted to the difference between the terms emotion and feeling. Although they are often considered as synonyms, at the beginning of the chapter it is shown on the basis of the view of Schwarz-Friesel (2013) that they are not always used as synonymous terms in everyday language. The difference between the terms is presented with three aspects, which are: duration, awareness and whether an emotion is part of the feeling or reversed. Because of the fact that this master’s thesis is dedicated to the expression of emotions, what follows the differentiation of the terms emotion and feeling is description of the means that are helpful in expressing emotions. In the second chapter one can find the explanation of the difference between positive and negative emotions and the definition of the term hate speech. This part explains, what differences there are between the Polish and German terms hejt, mowa nienawiści, Hassrede and Hassbotschaften. In this master’s thesis, hate speech is analysed on the basis of the comments on Greta Thunberg and her activities. The research material consists of a total of 762 German and Polish comments, which have been published in the Internet websites with mems and on YouTube. The comments are analysed with method of Silke Jahr (2000).The most attention is devoted to the use of Emojis and Emotnicons, vulgarisms and stereotypes. Although the term hate speech refers to the negative emotion hate, the results of the analysis have shown that there are also expressed contempt, anger and joy deriving from the misfortune of another person. Furthermore, it can be observed that there are some differences in the expression of these emotions in the German and Polish comments. In the Polish comments, anger is most often expressed with vulgarisms and in the German comments with exclamation marks. There is also a significant difference in the expression of contempt. This emotion is expressed in the Polish comments mainly with Emojis and Emotnikons and in the German most often with nicknames. Other distinctive means surely can be identified, but these are not as frequently used as those which are mentioned above.Furthermore, it can be said that not all the hypotheses in this master’s thesis can be confirmed. The analyse shows that it can be concluded that hate speech not always can be associated with stereotypes. In the study material there are only four comments with stereotypes. Moreover, the hypothesis that hate speech contains many vulgarisms is questionable. In the German corpus there are 10,5% with vulgarisms and in the Polish there are 22.5%. Furthermore, the use of Emojis and Emotnikons is also interesting. The hypothesis that they replace the body reactions and express emotions can be confirmed. Moreover, it turns out that Emojis and Emotnikons are used for reasons of linguistic economy and represent the speaker's evaluations almost as often as other linguistic means, e.g. adjectives and adverbs. This fact could be investigated further.

Das Ziel der vorliegenden Arbeit ist darzustellen, ob die deutsche und die polnische Hassrede Ähnlichkeiten aufweisen. Es wird untersucht, welche negativen Emotionen Hassrede beinhaltet und mit welchen Mitteln sie ausgedrückt werden. Der Gegenstand der vorliegenden Arbeit ist der Ausdruck der Emotionen in der polnischen und der deutschen Hassrede. Das erste Kapitel wird dem Unterschied zwischen den Begriffen Emotion und Gefühl gewidmet. Obwohl sie oft als Synonyme angesehen werden, wird am Anfang des Kapitels anhand der Auffassung von Schwarz-Friesel (2013) gezeigt, dass sie in der Alltagssprache nicht immer als synonymische Begriffe verwendet werden. Der Unterschied zwischen den Begriffen wird anhand der drei Aspekte dargestellt, das sind: Zeitdauer eines Zustandes, Bewusstsein beim Erleben eines Zustandes und die Tatsache, ob eine Emotion ein Teil des Gefühls ist oder umgekehrt. Da die vorliegende Arbeit dem Ausdruck der Emotionen gewidmet ist, folgt nach der Differenzierung der Begriffe Emotion und Gefühl die Beschreibung der Mittel, die beim Ausdruck der Emotionen hilfreich sind. Die Mittel werden in die sprachlichen und außersprachlichen eingeteilt. Im zweiten Kapitel finden wir die Erklärung des Unterschieds zwischen den positiven und negativen Emotionen und die Bestimmung des Begriffes Hassrede. Es wird erklärt, wie der Begriff Hassrede definiert werden kann, und welche Unterschiede es in den polnischen und deutschen Begriffen hejt, mowa nienawiści, Hassrede und Hassbotschaften gibt. Die Hassrede wird in der vorliegenden Arbeit anhand der Kommentare zu Greta Thunberg und ihren Aktivitäten untersucht. Das Untersuchungsmaterial bilden insgesamt 762 deutsche und polnische Kommentare, die auf den Internetseiten mit Mems und im YouTube veröffentlicht worden sind. Die Kommentare werden anhand der Methode von Silke Jahr (2000) untersucht.Die größte Aufmerksamkeit wird der Verwendung von Emojis und Emotnikons, Vulgarismen und Stereotypen gewidmet. Obwohl der Begriff Hassrede vor allem auf die negative Emotion Hass hindeutet, hat es sich im Ergebnis der Analyse herausgestellt, dass daneben auch Verachtung, Ärger und Schadenfreude zum Ausdruck gebracht werden. Darüber hinaus lässt sich beobachten, dass beim Ausdruck dieser Emotionen in den deutschen und den polnischen Kommentaren manche Unterschiede zu sehen sind. In den polnischen Kommentaren wird Ärger am häufigsten mithilfe der Vulgarismen ausgedrückt und in den deutschen Kommentaren mit Ausrufezeichen. Auch beim Ausdruck der Verachtung lässt sich ein Unterschied sehen. Diese Emotion wird im polnischen Teilkorpus vor allem mit Emojis und Emotnikons und im deutschen am häufigsten mit Schimpfnamen ausgedrückt. Daneben können natürlich andere markante Mittel ermittelt werden, diese werden jedoch nicht so häufig wie die oben genannten verwendet. Darüber hinaus kann man feststellen, dass nicht alle in der vorliegenden Arbeit aufgestellten Hypothesen untermauert werden können. Anhand der durchgeführten Analyse kann man festhalten, dass Hassrede nicht immer mit Stereotypen assoziiert werden kann. In den untersuchten Kommentaren sind nur vier Kommentare mit Stereotypen zu finden. Auch die Hypothese, dass Hassrede viele Vulgarismen enthält, bleibt fraglich. Im deutschen Teilkorpus beträgt der Anteil der Kommentare mit Vulgarismen 10,5% und im polnischen 22,5%. Außerdem ist auch die Verwendung der Emojis und Emotnikons beachtenswert. Die Hypothese, dass damit die Körperreaktionen ersetzt werden sowie die Emotionen ausgedrückt werden, kann bestätigt werden. Darüber hinaus stellt es sich heraus, dass Emojis und Emotnikons aus Gründen der Sprachökonomie verwendet werden und die Bewertungen des Sprechers fast so häufig wie andere sprachliche Mittel, z.B. Adjektive und Adverbien, darstellen, was noch genauer zu untersuchen wäre.