Użycie modulantów u Polaków uczących się szwedzkiego

The Use of Sentence Adverbials by Polish Learners of Swedish

Celem niniejszej pracy jest zbadanie użycia modulantów przez osoby uczące się języka szwedzkiego, których pierwszym językiem jest język polski. Do zebrania materiału badawczego posłużyła ankieta internetowa, w której wzięło udział 35 respondentów. Jej najważniejszym punktem był opis historyjki obrazkowej.W wypowiedziach respondentów modulanty zostały użyte 92 razy, w tym w ponad trzech czwartych przypadków w zdaniach głównychUzyskane za pomocą ankiety wypowiedzi zostały przeanalizowane za pomocą teorii przetwarzania struktur morfosyntaktycznych (processability theory). Analiza wypowiedzi respondentów potwierdza w dużej mierze kolejność przyswajania struktur językowych proponowaną przez teorię przetwarzania struktur morfosyntaktycznych, zgodnie z którą szyk zdania podrzędnego przyswajany jest później niż zdania głównego. Podczas gdy w zdecydowanej większości zdań głównych modulanty były umieszczane na właściwym miejscu, to ponad 40% przypadków ich użycia w zdaniach podrzędnych należało uznać za niepoprawne ze względu na niepoprawne umiejscowienie modulantów. Nie zauważono przy tym większych różnic wynikających z tego, jak długo respondenci uczyli się szwedzkiego lub też tego, jak długo mieszkają w Szwecji.Poza niepoprawnym umiejscowieniem modulanatów w wypowiedziach respondentów często pojawiała się fraza *inte även zastępując przy poprawne szwedzkie frazy inte heller i inte ens. Powodem występowania frazy jest najprawdopodobniej albo stworzenie jej przez ankietowanych na podstawie znaczeń tworzących je słów, albo podobieństwo do angielskiej frazy not even.

This paper deals with the use of sentence adverbials by Polish learners of Swedish. Research material was collected using a survey form completed by 35 respondents. The main component of the form was a description of a picture story. Sentence adverbials have been used 92 times in the respondents’ written utterances. Over three-quarters of those appear in the main clauses. The collected language material has been analysed in the light of processability theory.The analysis largely supports the learning order proposed by processability theory. According to this acquisition order, the word order of the dependent clause is acquired later than the word order of the main clause. While the majority of sentence adverbials are placed correctly in the main clauses, over 40% of the sentence adverbials used in the dependent clauses are placed incorrectly. No correlation between the language acquisition level and the time the respondents have learned Swedish and lived in Sweden has been established.Apart from the incorrect placement of the sentence adverbials, in the respondents' descriptions of the image story appears the phrase *inte även which supplants the correct Swedish phrases inte heller and inte ens. The incorrect phrase is either a phrase coined by the respondents based on the meanings of the words that build it or a language transfer of the English phrase not even.

Målet med denna uppsats är att granska användning av satsadverbial hos polsktalande inlärare av svenska. Undersökningsmaterialet samlades in med hjälp av en enkät som fylldes i av 35 respondenter. Enkätens viktigaste del var en skriftlig beskrivning av en bildberättelse.I respondenternas yttranden har satsadverbial använts 92 gånger. Drygt tre fjärdedelar av satsadverbialen förekommer i huvudsatserna.De insamlade yttrandena har analyserats mot bakgrund av processbarhetsteori (processability theory).Resultaten av analysen stödjer till stor del den inlärningsordning som förespråkas av processbarhetsteorin. Enligt denna inlärningsordning tillägnas bisatsordföljden saktare än huvudsatsordföljden. Medan de flesta satsadverbial placerats korrekt i huvudsatserna står över 40 % av de satsadverbial som kommit till användning i bisatserna på målspråksavvikande plats. Inget samband mellan inlärningen och såväl boende- som inlärningstid har identifierats.I respondenternas yttranden förekommer det förutom de felplacerade satsadverbialen konstruktionen *inte även som ersätter de korrekta fraserna inte heller och inte ens. Förekomsten av denna fras bottnar antingen i nyskapande utifrån innebörderna av de ord som bildar frasen eller i en transfer av den engelska frasen not even.