‘Kto ukradł Polsce?’: Ramowanie tożsamości społecznej w dyskursie politycznym na temat reprywatyzacji w postkomunistycznej Polsce

Prawo własności jest kluczowym aspektem ustrojów i przemian politycznych, i odgrywało kluczową rolę w Polsce w okresie komunizmu po II Wojnie Światowej i w okresie postkomunistycznym w latach 90. Reprywatyzacja, będąc koncepcją niejednoznaczną i kwestionowaną, stała się przedmiotem debat politycznych w postkomunistycznej Europie Środkowej i Wschodniej. Pojęcia o tożsamości społecznej miały znaczny wpływ zarówno na nacjonalizację, jak i na reprywatyzację w Polsce i pozostałej części Europy Środkowej i Wschodniej. Jednym ze sposobów, w jaki tożsamość społeczna wpłynęła na reprywtyzacje, jest tzw. proces ramowanie tożsamością (‘identity framing’) przez aktorów politycznych. Przez ramowanie kwestii politycznych używając pojęcia o tożsamości społecznej i grup społecznych, aktorzy polityczni zamierzają wpłynąć na postrzeganie interesów przez odbiorców, a zatem na ich stanowisko wobec danej kwestii. Badanie dyskursu politycznego na temat reprywatyzacji w Polsce ujawnia, że aktorzy polityczni wykorzystują pojęcia o tożsamości społecznej i grup społecznych, aby sformułować kwestię polityki restytucji własności w taki sposób, który uzasadnia ich stanowiska polityczne i przekonuje odbiorców. Określanie tożsamości odbywa się poprzez różnych strategii dyskursywnych, w tym kategoryzacji społeczeństwa, podkreślenie wartości i połączenia z interesami.

Property is a crucial aspect of political systems and political transformations, and has been defining in Poland in both the turn to communism after the Second World War, as well as in the transition to liberal democracy in the 1990s. As an ambiguous and contested concept, property restitution became subject to much political debate in post-communist central and eastern Europe. Both nationalization and property restitution in Poland and the rest of central and eastern Europe were influenced by ideas about social identity. One way in which social identity is relevant to the policy is through the process of identity framing by political actors. By framing a policy question using ideas about social identity and group membership, political actors attempt to influence the perceived interests of their audience and affect their preferences with regards to the policy question at hand. A close investigation of the political discourse on property restitution in Poland demonstrates that political actors use ideas about social identity and social groups to frame the property restitution policy question in a way that legitimizes their political positions and potentially persuade audiences. Identity framing takes place through a combination of discursive strategies, including social categorization, value amplification, and the connection with interests.