Mental disorders and Polish folk demonology. Cause or correlation?

Praca poświęcona jest relacjom zaburzeń psychicznych i polskiej demonologii ludowej. Stanowi próbę rekonstrukcji ludowych konceptualizacji życia psychicznego na podstawie różnorodnych źródeł, m.in historycznych tekstów medycznych, etnograficznych i literackich. Główną ramę metodologiczną dla rozważań podjętych w tej pracy wyznaczają dwa nurty refleksji teoretycznej: historia idei i antropologia psychologiczna oraz założenie o historycznych, społecznych i kulturowych uwarunkowaniach interpretacji i klasyfikacji zjawisk. Przeprowadzone analizy wykazały, że przedstawiciele ludu polskiego, myśląc o zaburzeniach psychicznych często posługiwali się kategoriami demonicznymi. Ludowe przekonania o demonicznej etiologii zaburzeń zestawiono z poglądami lekarzy i etnografów, którzy badali ludowe postrzeganie chorób psychicznych. Wyróżniono i szczegółowo opisano dwa główne rodzaje zależności między zaburzeniami a demonologią: przyczynowe oraz korelacyjne.

This thesis focuses on the relationship between mental disorders and Polish folk demonology. It is an attempt to reconstruct the folk conceptualization of mental health on the basis of various sources, including historical, medical, ethnographic, and literary texts. The main methodological framework in this thesis is based on two areas, firstly, theoretical considerations: the history of ideas and psychological anthropology and secondly, the assumption that the interpretation and classification of phenomena are shaped within a historical, sociological and cultural context. The analysis performed showed that representatives of the Polish folk people, when thinking about mental disorders often thought about them in demonic categories. Polish folk people’s beliefs in demonic etiology of disorders were compared with the opinions of medical doctors and ethnographers that studied the perceptions of mental illness. Two main types of relationships between mental disorders and demonology were highlighted (causal and correlative).