Eter butylowy glikolu propylenowego (PGBE) jest bezbarwną cieczą z grupy eterów glikolu propylenowego serii P. Związki z tej grupy są mniej toksyczne od eterów glikolu etylenowego, dlatego coraz częściej wykorzystywane są jako rozpuszczalniki w przemyśle, w zamian za etery glikolu etylenowego. PGBE znalazł szerokie zastosowanie w przemyśle, jako rozpuszczalnik farb, lakierów, barwnikówi czynników adhezyjnych, a także jako składnik preparatów czyszczących i kosmetyków. Związek ten może wchłaniać się do organizmu drogą oddechową, ale również przez skórę.Wyniki badań na zwierzętach laboratoryjnych (szczurach, myszach, królikach), a także badania epidemiologiczne ludzi narażonych na działanie eteru butylowego glikolu propylenowego nie wykazały jego działania toksycznego. U zwierząt nie zaobserwowano działania teratogennego ani embriotoksycznego. W dostępnej literaturze nie znaleziono badań dotyczących wpływu PGBE na komórki układu nerwowego, natomiast stwierdzono działanie neurotoksyczne eterów glikolu etylenowego. Celem badań wykonanych w niniejszej pracy było określenie wpływu eteru butylowego glikolu propylenowego na żywotność komórek linii SH-SY5Y (neuroblastoma ludzka). Oceny działania związku dokonano na podstawie dwóch testów powszechnie wykorzystywanych przy określaniu cytotoksyczności substancji. W teście MTT oceniono żywotność komórek, a w teście LDH sprawdzono stopień uszkodzenia błony komórek, której miarą jest wzrost aktywności dehydrogenazy mleczanowej w pożywce hodowlanej. Oceny redukcji soli tetrazolowej w teście MTT, a także aktywności dehydrogenazy mleczanowej dokonywano po 24 i po 72 godzinach inkubacji linii komórkowej SH-SY5Y, do której dodany był eter butylowy glikolu propylenowego. Związek dodawany był w odpowiednich stężeniach, które kolejno wynosiły: 100 mM, 50 mM, 25 mM, 10 mM, 1 mM, 0,1 mM oraz 0,01 mM. Uzyskane wyniki zostały przeliczone na procent kontroli – hodowli z samym rozpuszczalnikiem. Analiza wyników uzyskanych po przeprowadzeniu testów, wykazała, że już po 24 godzinnej inkubacji komórek linii SH-SY5Y z badanym związkiem obserwowano wzrost aktywności dehydrogenazy mleczanowej oraz zmniejszenie żywotności komórek. W teście LDH istotne zmiany zachodziły dopiero w przypadku najwyższego badanego stężenia związku – 100 mM, natomiast w teście MTT wyraźne zaburzenia żywotności komórek obserwowano już w stężeniu 25 mM. W przypadku wydłużenia czasu trwania narażenia linii komórkowej na działanie związku PGBE do 72 godzin, obserwowano silniejszy wzrost aktywności dehydrogenazy mleczanowej oraz większe obniżenie aktywności enzymów mitochondrialnych. W niniejszej pracy wykazano, że eter butylowy glikolu propylenowego istotnie wpływa na komórki linii neuroblastomy ludzkiej – SH-SY5Y indukując śmierć komórkową. Warto zaznaczyć, iż badania in vitro zastosowane w tej pracy badawczej, mogą stanowić początek do kolejnych doświadczeń dotyczących wpływu eteru butylowego glikolu propylenowego na układ nerwowy.

Propylene glycol buthyl ether (PGBE) is colourless liquid from the well known group of series P of propylene glycol ethers. Compounds from this group are less toxic than ethylene glycol ethers, therefore they are used more often as solvents in the industry instead of ethylene glycol ethers. PGBE is widely used in the industry as a solvent in paints, laquers, dyes and adhesive substances, moreover it is an ingredient of cleaning agents and cosmetics. This coumpound can easily absorb to the organism by inhalation or through the skin.By researches conducted in laboratories on animals (rats, mices and rabbits), as well as by the epidemiology researches carried on people who were exposed to the influence of PGBE, the toxic activity hasn’t been proved. Futhermore, the embriotoxic or teratogenic influence was not observed. In the literature there are no available data about the influence of PGBE for the neuronal system cells, but there is confirmed neurotoxic impact of ethylene glycol ethers.The research discussed in the thesis was aimed at defining cytotoxic impact of propylene glycol buthyl ether on human neuroblastoma cells - cell line SH-SY5Y. The cytotoxicity of the following substance was evaluated by the cytotoxicity tests which are widely used in the in vitro researches – MTT test and LDH test. The MTT test is used to detect viable cells and the LDH test (lactate dehydrogenase test) is used as a marker of cell death which was depicted by activity of the lactate dehydrogenase.Evaluation of reduction of tetrazole salt in MTT test, and activity of the lactate dehydrogenase was made after 24 and after 72 hours of incubation with the cell line SH-SY5Y with addition of the propylene glycol buthyl ether. Compound was addedin proper concentration rates: 100 mM, 50 mM, 25 mM, 10 mM, 1 mM, 0,1 mM and 0,01 mM. Results obtained were calculated and presented as a percentage from the control sample which was the cell line with addition of the solvent. The analysis of the results obtained from all the tests showed that after 24 hours of incubation the growth of lactate dehydrogenase activity and the decrease of living cells are already observed. In the LDH test significant changes were observed only in the highest concentration of the tested substance (100 mM), while in the MTT test significant disorders in the cells viability were already observed in lower concentration – 25 mM. After longer exposure for the PGBE (72 hours), activity of lactate dehydrogenase in LDH test were proportionally higher as well as activity of mitochondrial enzymes in MTT test were proportionally lower.According to the following results, it is found that propylene glycol buthyl ether has a significant influence on the human neuroblastoma cell line SH-SY5Y by induction of the cell death. It is worth mentioning that in vitro researches applied in the following thesis are only beginning and it is worth to carry out future researches about this commonly used compound.