Użycie języka ojczystego we współczesnych podręcznikach do nauki języka angielskiego

Tematem niniejszej pracy jest użycie języka ojczystego we współczesnych podręcznikach do nauki języka angielskiego. Głównym celem pracy było zbadanie ilości oraz kategorii występowania języka polskiego w podręcznikach i zeszytach ćwiczeń służących do nauki języka angielskiego w klasach siódmych szkół podstawowych w Polsce. Praca została podzielona na część teoretyczną oraz część praktyczną. Część teoretyczna składa się z czterech rozdziałów, które dotyczą literatury związanej z tematem. W pierwszym rozdziale zostały omówione czynniki wpływające na efektywność pracy nauczyciela oraz różne rodzaje materiałów dydaktycznych. Następnie przedstawiono podobieństwa i różnice między podręcznikami do nauki języków obcych, a także zarówno ich zalety, jak i wady. Ponadto pierwszy rozdział opisuje również stosunek nauczycieli, uczniów oraz badaczy do podręczników.Drugi rozdział poświęcony jest ewaluacji podręczników do nauki języków obcych. Zagadnienia opisane w tym rozdziale obejmują poniższe tematy: przyczyny oraz rolę ewaluacji podręczników, różne jej rodzaje oraz praktyczne wskazówki dla osób przeprowadzających ewaluację.Kolejny rozdział ma na celu ukazanie różnych opinii na temat użycia języka ojczystego w nauce języka angielskiego. Najpierw wyjaśniono pojęcia, które najczęściej występują w naukowej dyskusji dotyczącej tego tematu, następnie omówiono stosunek autorów popularnych metod nauczania do tej kwestii.Ostatni rozdział części teoretycznej opisuje zalety oraz wady użycia języka ojczystego podczas nauczania języka obcego jak również badania naukowe poświęcone temu tematowi. Dodatkowo zostały przedstawione poglądy nauczycieli na użycie pierwszego języka podczas lekcji języków obcych oraz rola rodzimych użytkowników języka angielskiego w nauczaniu tego języka.Część praktyczna niniejszej pracy przedstawia wyniki ewaluacji książek oraz zeszytów ćwiczeń o następujących tytułach: English Plus Options, New Voices, Teen Explorer, English Class A2, All Clear, Citizen oraz Smart Time. Wszystkie analizowane podręczniki zostały dopuszczone do ogólnego użytku w szkołach publicznych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Warto podkreślić, że powyższa ewaluacja została przeprowadzona w trakcie trwania pierwszego roku szkolnego po wprowadzeniu reformy edukacji z 2017 roku, w wyniku której m.in zostały zniesione gimnazja. Stąd więc wyniki analizy podręczników dotyczącą pierwszego wydania podręczników dla klasy siódmej, a nie, jak do tej pory, dla klasy pierwszej gimnazjum.Wyniki ewaluacji jak również konkluzje płynące z analizy podręczników i zeszytów ćwiczeń zostały omówione w rozdziale piątym. Jak wynika z zebranych danych, każdy podręcznik, który został poddany ewaluacji zawiera pewną ilość języka polskiego. Mimo że można zauważyć rozmaite sposoby użycia języka ojczystego we wspomnianych materiałach dydaktycznych, możliwe jest wyodrębnienie, dla wszystkich zestawów książek, wspólnych kategorii elementów, w których pojawia się język polski. W dodatkowych sekcjach pracy umieszczono tabelki, które zawierają rozróżnienie na kategorie, jak również liczbę polskich słów występujących w danej części książek. Podsumowując, wyniki analizy podręczników wskazują na rosnącą tendencję autorów podręczników do umieszczania elementów języka polskiego w podręcznikach dostępnych na polskim rynku edukacyjnym. Ze względu na złożoność tematu powyższej pracy konieczne wydają się dalsze badania dotyczące zarówno powodów stojących za użyciem języka ojczystego w podręcznikach do angielskiego, jak również skutków tego zjawiska.

The topic of this masters’ thesis is the use of L1 in contemporary English language coursebooks. The main purpose of this project was to examine the amount of Polish and to determine the categories of its occurrence in the coursebooks dedicated for the students of the 7th grade in Polish primary schools. The thesis is divided into the theoretical and the practical part. The former one consists of four chapters which review the literature connected to the topic of the thesis. In the first chapter, the factors influencing the effectiveness of teaching and different kinds of teaching materials are discussed. The similarities and the differences between language coursebooks are enumerated, as well as their advantages and disadvantages. Additionally, the first chapter elaborates on the teachers’ and students’ attitudes towards coursebooks.The second chapter, which is devoted to coursebook evaluation, touches upon the following issues: the reasons for coursebook evaluation, different kinds of coursebook evaluation and practical guidelines for material evaluation.The next chapter aims to present various opinions on the use of the L1 in teaching English. Firstly, the most relevant concepts related to this issue are explained, and subsequently the attitude towards the implementation of the mother tongue in language teaching of the authors of the most popular teaching methods are reviewed.The last chapter of the theoretical part describes the positive and the negative aspects of using the L1 while teaching English, as well as provides a review of the studies on this topic. Furthermore, the teachers’ point of view on this topic is presented as well as the role of the native speakers in language teaching.The empirical part of this thesis presents the results of the evaluation of the following sets of teaching materials: English Plus Options, New Voices, Teen Explorer, English Class A2, All Clear, Citizen and Smart Time. All of the evaluated books have been accepted by the Polish Ministry of Education. It is noteworthy that this evaluation has been conducted within the first school year after the reform of the educational system in 2017. Therefore, the results of this study are related to the first edition of the books intended for the students of the newly created 7th grade of primary school, and not to the formerly existing first class of the abolished middle school (gimnazjum).The findings as well as the conclusions of this study are discussed in the fifth chapter. As observed, every evaluated book includes some amount of the Polish language. Despite the fact that one can identify numerous ways of using the L1 in the books, it is possible to distinguish some categories which are common to more than one book. In the Appendix there are tables including those categories as well as the number of Polish words in each category.To conclude, the results of the study show that there is an increasing tendency towards using the L1 in the coursebooks available on the Polish educational market. Due to the complexity of the topic of this masters’ thesis, it seems necessary to conduct further research on the motivations of the coursebooks’ authors to include the L1 as well as the effects such insertions have on learning a foreign language.