"Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce - branch in Krakow. Portrait of the Environment"

Priorytetem dla społeczności żydowskiej, doświadczonej wydarzeniami II wojny światowej oraz Zagłady, stało się odbudowanie swojego dawnego życia. Wiele osób zdecydowało się na powrót do Polski, gdzie po otrzymaniu niezbędnej pomocy, rozpoczynało powolny proces adaptacji w nowej, powojennej rzeczywistości. Niniejsza praca magisterska zatytułowana „Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce. Portret środowiska” ma na celu przedstawienie specyfiki działalności Towarzystwa, a przede wszystkim jego krakowskiego oddziału. Problematyka ta została umieszczona na tle losów społeczności żydowskiej oraz ogólnych wydarzeń historycznych w kraju w latach 1950-2001. Umożliwiło to lepsze zaprezentowanie i zrozumienie zachodzących w tym czasie przemian polityczno-społecznych oraz wzajemnych stosunków pomiędzy władzą państwową a Towarzystwem. Praca składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów ułożonych w porządku chronologiczno-problemowym i podzielonych na dodatkowe podrozdziały, zakończenia, wykazu skrótów oraz bibliografii. Budowa ta pozwoliła zachować przejrzystość i płynność omawianego tematu. Pierwszy rozdział miał na celu nakreślenie ogólnej sytuacji społeczności żydowskiej, powracającej do kraju, jej struktury demograficznej, zmagań z przeżyciami z okresu okupacji, problemów polityczno-społecznych oraz kwestii samookreślenia i tożsamości. Pozostałe cztery rozdziały odnoszą się już bezpośrednio do szeroko pojętej działalności Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce – oddział w Krakowie, jego genezy, kierunków i sposobów organizacji pracy oraz przeobrażeń, którym ulegał na przestrzeni lat. Tematyka podjęta w pracy opiera się w głównym stopniu na dokumentach z prywatnego archiwum TSKŻ Kraków i stanowi jedynie punkt wyjścia do dalszych rozważań nad ogólną historią i funkcjonowaniem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce.

The purpose of this thesis is to demonstrate specifics of TSKŻ’s activity, focusing mainly on the field department, located in Krakow. The thesis briefly presents a historical background of the Jewish community and general events which took place in the Polish country between 1950-2001,in order to provide a better understanding of the political and social changes as well as mutual relations between the state authority and TSKŻ.This thesis consists of the introduction, five chapters arranged in a chronological order and divided into additional subchapters, conclusion, a list of abbreviations and bibliography. This construction made it possible to preserve the transparency and fluency of the subject. The first chapter aimed to outline the general situations of the polish Jews returning to the country, a demographic structure, struggles with hardships caused during the occupations period, political and social problems and also the issue of self-determination and identity. The remaining four chapters refer directly to the broadly defined activity of the TSKŻ – a branch in Krakow, its origin, directions and ways of work and transformations, which TSKŻ underwent over the years. The matter of this paper is based mainly on documents from the private archive of TSKŻ Krakow and it’s only a starting point for further reflection on the general history and functioning of the TSKŻ.