"Lotta w Weimarze" Tomasza Manna jako intertekst dla "Cierpień młodego Wertera" Goethego.

“The Beloved Returns” by Thomas Mann as intertext for Goethe “The Sorrows of Young Werther”

Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej jest przybliżenie problematyki intertekstualności na podstawie dzieła Tomasza Manna „Lotta w Weimarze“ w odniesieniu do „Cierpień młodego Wertera“ autorstwa Johanna Wolfganga Goethego. Głównym celem pracy jest analiza relacji intertekstualnych poprzez analizę cytatów, aluzji oraz komentarzy do dzieła Goethego. Ukazana została paratekstualność, która jest obecna w tytule powieści Manna oraz zbadano relację pomiędzy tak zwanym hipotekstem a hipertekstem. W części historyczno-literackiej pracy analizie poddane zostały wydarzenia z życia Goethego, które mają wpływ na autobiograficzne komponenty w obydwu powieściach oraz przedstawiono obydwa teksty w kontekstach historycznych. W części analitycznej została ukazana problematyka obydwu powieści oraz przeanalizowano wspólne motywy obydwu dzieł. W przypadku powieści Tomasza Manna zbadano relację pomiędzy fikcją i realnością w odniesieniu do dzieła Goethego. Ponadto udowodniono, iż dzieło Manna nie jest kontynuacją powieści Goethego, lecz raczej czymś w rodzaju fikcyjnego epilogu kończącego utwór, o mniej romantycznej fabule niż w przypadku „Cierpień młodego Wertera”. Praca została zakończona podsumowaniem wcześniejszych rozważań i wyciągnięciem odpowiednich wniosków.

The subject of this thesis is to present the problems of intertextuality based on the work of Tomasz Mann “Lotta w Weimarze” in reference to “Cierpienia młodego Wertera” by Johann Wolfgang Goethe. The main aim of this thesis is to analyze intertextual relations by analyzing quotations, allusions and comments to Goethe's novel. The paratextuality, which is present in the title of Mann's novel, has been shown and the relation between the so-called hypotext and hypertext was examined. The historical and literary part of this thesis analyses the events in life of Goethe, which affect the autobiographical components of both novels. Furthermore, both texts have been presented in historical contexts. In the analytical part, the issues of both novels and the common themes of both works have been presented. In the case of Tomasz Mann's novel, the relation between fiction and reality in relation to Goethe's work was examined. In addition, it has been proved that Mann's work is not a continuation of Goethe's novel, but rather a kind of fictional epilogue ending the literary work with a less romantic plot than in the case of “Cierpienia młodego Wertera” The last chapter includes the final conclusions of my research.

Das Ziel dieser Masterarbeit besteht darin, im Roman “Lotte in Weimar” von Thomas Mann die intertextuellen Bezüge zu Goethes Werk “Die Leiden des jungen Werther” zu untersuchen. Anfangs werden die autobiographischen Komponenten ausgearbeitet und dabei wird über die wichtigsten Punkte aus dem Leben von Goethe berichtet, die für die Analyse der beiden Werke wichtig sind. Als nächstes wird auf die Analyse der intertextuellen Verknüpfungen im Hinblick auf die Begebenheiten in beiden Werken eingegangen. Es werden vor allem die Textpassagen aus den beiden Texten betrachtet, die gemeinsamen Motive oder Symbole aufweisen. Die Werke werden vergleichend analysiert, wobei die intertextuellen Bezüge in Form von Zitaten und Motiv-Anspielungen dargestellt werden sollen. Signifikant für die Interpretation einzelner Episoden sind unter anderem die intertextuellen Bezüge, die mit Lottes und Goethes Identität verbunden sind. Schließlich wird die Verkettung von Fiktion und Realität in Manns Roman dargestellt. Es wird auf das Ironische in „Lotte in Weimar“ bezogen und bewiesen, dass der Roman von Mann keine Weiterführung Goethes Romans ist, sondern das fiktive Nachspiel eines anderen und weniger romanhaften Abenteuers. Die ganze Arbeit schließt mit der Präsentation der gesammelten Forschungsergebnisse.