Restitution of works of art looted or lost during The Second World War from national collections. Outline of the issue in the light of legislation after 1945.

W trakcie II wojny światowej Polska poniosła olbrzymie straty w dobrach kulturalnych. Zaginionych lub zagrabionych zostało co najmniej 63 tys dzieł sztuki i ok 50 milionów książek. W latach powojennych odzyskano znaczny procent dóbr, jednakże od lat 60 proces zaczął zanikać. Dopiero w latach 90, kiedy utworzono wyspecjalizowane, państwowe jednostki ds restytucji, zaczęto na nowo poszukiwać zaginionych dzieł. Od utworzenia konwencji haskiej w 1954 roku powstała duża ilość przepisów, zarówno polskich jak I międzynarodowych, mających regulować kwestie restytucji, nielegalnego przewozu czy handlu zabytkami. Znaczną pomoc stanowią też nowe technologie. Niestety, pomimo to liczba odzyskiwanych rokrocznie dzieł jest niska. W niniejszej pracy autorka pragnie przedstawić najważniejsze aspekty wpływające na współczesną restytucję w Polsce, skupiając się przede wszystkim na ratyfikowanych dokumentach prawnych. Podejmuje próbę zrozumienia, jakie są przyczyny tego, że do Polski wraca tylko kilka dóbr kultury rocznie i co można zmienić, aby usprawnić system restytucyjny.Opis historii wydarzeń związanych z ochroną i grabieżą dóbr w trakcie II wojny światowej oraz w latach powojennych pozwala zrozumieć pewne aspekty problemu.

During the Second World War, Poland suffered huge losses in cultural property. At least 63thousand of art and approx. 50million of books have been lost or looted. In the post-war years, a significant percentage of goods were recovered, however, the process began to disappear since the 1960s. It was not until the 90s, when specialized state units were created. Since the establishment of the Hague Convention in 1954, a large number of provisions, both Polish and international, were created to regulate restitution, illegal transport or trade of cultural goods. New technologies are also a great help. Unfortunately, despite this, the number of works recovered every year is low. In this thesis, the author wishes to present the most important aspects affecting contemporary restitution in Poland, focusing primarily on ratified legal documents. It attempts to understand the reasons for the fact that only a few cultural goods return to Poland every year and what can be changed to improve the restitution system. The description of the history of events related to the protection and plunder of properties during World War II and in the post-war period makes it possible to understand certain aspects of the problem.