The conscience clause in nursing

Wstęp: Wolność sumienia i religii zapewniona w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej uprawnia każdego Polaka do postępowania według własnego systemu wartości. Klauzula sumienia jest swego rodzaju instytucją pozwalającą pracownikowi na odmowę bezpośredniego lub pośredniego udziału w procedurach mogących budzić obiekcje światopoglądowe. Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej z dnia 15 lipca 2011 roku akcentuje tę możliwość w rozdz. 12 pkt 2. Źródłem norm, którymi pielęgniarka i pielęgniarz powinni kierować się w swojej pracy zawodowej jest Kodeks Etyki Pielęgniarek i Położnych. Cel pracy: Celem mojej pracy było szczegółowe przedstawienie problematyki klauzuli sumienia w pielęgniarstwie i skonfrontowanie jej z innymi zawodami medycznymi oraz dyskusja na temat zasadności jej stosowania.Materiały i metody: W pracy zastosowano metodę analizy oficjalnych dokumentów oraz systematycznej analizy piśmiennictwa naukowego: podręczników tematycznych, artykułów polskich i anglojęzycznych.Wyniki i wnioski: Wolność sumienia jest zagwarantowana każdemu człowiekowi w prawie międzynarodowym, co znajduje wydźwięk w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka czy Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Klauzula sumienia instynktownie łączona jest z zawodem lekarza. Jednak dylematy etyczne odnaleźć możemy również w pielęgniarstwie. Zagwarantowany na poziomie konstytucyjnym i ustawowym sprzeciw sumienia zapewnia wolność i autonomię wykonywanego zawodu.

Introduction: The freedom of conscience and religion guaranteed in the Constitution of the Republic of Poland entitles every Pole to act according to his/her own system of values. The conscience clause is an institution that allows an employee to refuse direct or indirect participation in medical procedures that may raise objections to their world-view. The Act of 15 July 2011 on Nurse and Midwife Professions accentuates this possibility in Chapter 12 point 2. The source of norms that a nurse should follow in their professional work is the Code of Ethics for Nurses and Midwives.Aim: The aim of my work titled “The conscience clause in nursing” is to present the problems of the conscience clause in nursing in comparison to other medical professions and to discuss the legitimacy of its use.Material and methods: The work uses the method of analysis of official documents and systematic analysis of scientific literature: textbooks on the subject, and articles in Polish and English.Results and conclusions: International law guarantees freedom of conscience to every person, as reflected in the Universal Declaration of Human Rights and the European Convention on Human Rights. The conscience clause is associated with the profession of a physician. However, ethical dilemmas can also be found in nursing. The option of conscientious objection guaranteed by law ensures the freedom and autonomy of the profession.