Judgments of an appellate court reversing and remanding the judgment of a trial court, rejecting a statement of claim or discontinuing proceeding as a result of hearing an appeal in a civil trial

Niniejsza praca została poświęcona pogłębionej analizie orzeczeń kasatoryjnych w procesie cywilnym, wydawanych przez sąd drugiej instancji w wyniku rozpoznania apelacji. Instytucja ta stanowi wyjątek od zasady orzekania reformatoryjnego w obowiązującym w Polsce systemie apelacji pełnej. Przesłanki, umożliwiające jej zastosowanie zostały w sposób enumeratywny wyliczone w Kodeksie postępowania cywilnego w sposób na tyle szeroki, by zapewnić stronom konstytucyjne prawo do rozpatrzenia ich sprawy w sposób sprawiedliwy przez dwie instancje, a jednocześnie na tyle wąski, by nie naruszać zasady szybkości postępowania oraz prawa strony do rozpatrzenia sprawy bez zbędnej zwłoki.W pierwszym rozdziale pracy zaprezentowano historię rozwoju tej instytucji na ziemiach polskich, począwszy od 1932 roku oraz wykazano jakie zmiany doprowadziły do obecnego jej kształtu. Kolejne rozdziały poświęcone zostały analizie przesłanek, dopuszczających kasatoryjne orzekanie. W drugim dokonano analizy sytuacji, uzasadniających odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania przez sąd drugiej instancji, w trzecim przedstawiono przypadki nieważności postępowania, które nakazują sądowi drugiej instancji obligatoryjnie uchylić wyrok sądu pierwszej instancji, znieść postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością oraz przekazać sprawę do rozpoznania sądowi pierwszej instancji. Czwarty rozdział dotyczy fakultatywnych przesłanek, umożliwiających sądowi drugiej instancji uchylenie wyroku i ponowne przekazanie sprawy do sądu, orzekającego w pierwszej instancji, to jest nierozpoznanie istoty sprawy oraz wydanie przez sąd pierwszej instancji wyroku, podczas gdy nie przeprowadził on w całości postępowania dowodowego. Piąty rozdział dotyczy instytucji kasatoryjnego orzekania w postępowaniach odrębnych. W szóstym rozdziale, z kolei, poruszono tematykę zażalenia do Sądu Najwyższego, przysługującego na orzeczenie sądu drugiej instancji uchylające wyrok sądu pierwszej instancji i przekazujące sprawę do ponownego rozpoznania. W zakończeniu pracy wskazano na relację uregulowania możliwości kasatoryjnego orzekania przez sąd drugiej instancji w kontekście konstytucyjnego prawa do sądu, uwzględniając przy tym projektowaną nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego.

The master’s thesis is dedicated to an in-depth analysis of appellate court’s judgements reversing and remanding the judgment of a trial court, rejecting a statement of claim or discontinuing proceeding as a result of hearing an appeal in civil trial. This institution of law is an exception from the rule in Polish civil proceeding that the appellate court amends the judgment of a trial court. The prerequisites, which enables appellate court to reverse, remand the judgment of trial court, reject a statement of claim or discontinue proceeding, are exhaustively listed in the Code of Civil Procedure. The prerequisites are supposed to encompass as many factual situations as it is necessary to provide fair trial in two instances. However, the prerequisites cannot be too broad so as to ensure quick trial.In the first chapter of the thesis the history of the discussed institution of law was presented. Subsequently, the prerequisites which enables appellate court to reject a statement of claim or discontinue proceeding were analysed. In the third chapter, detailed analysis of invalidity of proceeding was analysed. The invalidity causes that the appellate court is obliged to set aside the appealed judgment, cancel the proceedings to the extent they have been declared invalid and remand the case to the court of first instance. The subsequent chapter concerns the situations which causes possibility for the appellate court to reverse the judgment and remand the case to the first instance. This situations occur when the first instance did not hear the case on its merits or if the issuing of the judgment requires the evidentiary hearing to be repeated in whole. In the fifth chapter the discussed instution in specific types of proceeding was analysed. The sixth chapter concerns an appeal which may be filed to the Supreme Court if the appellate court had reversed the judgment of the court of first instance and had remanded the case. In the last chapter, the analysed institution was presented in the context of constitutional rules. The analysis includes the amendment of Code of Civil Procedure which is supposed to be implemented in a foreseeable future.