The portrayal of hikikomori in Japanese popculture on the example of works by Tatsuhiko Takimoto

W niniejszej pracy omówione zostało przedstawienie zjawiska hikikomori w popkulturze japońskiej, ze szczególnym uwzględnieniem książki "Welcome to the N.H.K." autorstwa Tatsuhiko Takimoto, która stanowi ciekawe stadium tego zjawiska. Celem niniejszej pracy jest nakreślenie popkulturowego obrazu hikikomori oraz tego, na ile zgadza się on z teorią dotyczącą zjawiska, a także omówienie twórczości Tatsuhiko Takimoto, o którego niezwykłości świadczy to, że powieści opiera na własnych doświadczeniach.Pierwszy rozdział zawiera podstawowe pojęcia związane z tematem, a także omawia uwarunkowanie, przebieg oraz zaburzenia związane ze zjawiskiem hikikomori. Wyjaśniony jest tam także związek pomiędzy subkulturą otaku a wycofaniem społecznym. Rozdział kończą rozważania o skali zjawiska w Japonii oraz na świecie. Drugi rozdział niniejszej pracy skupia się głównie na ogólnym obrazie hikikomori w popkulturze japońskiej, opierając się na przykładach popularnych w ostatnich latach serii anime, w których poruszany jest wątek wycofania społecznego. Zawarta jest w nim też definicja popkultury według Marka Krajewskiego, a także wyodrębnione przeze mnie najważniejsze motywy, które powtarzają się w seriach o hikikomori. Na ich podstawie ocenić będzie można związek popkulturowych przedstawień z rzeczywistością - ich adekwatność.W trzecim rozdziale opisana została twórczość Tatsuhiko Takimoto, stanowiącego bardzo ciekawy przykład powieściopisarza, który za pomocą wątków autobiograficznych zwraca uwagę czytelników na bieżące problemy i wyzwania społeczeństwa. Rozpoczynając od krótkiego nakreślenia życiorysu autora, a także omówienia jego prac, przejdę do obrazu hikikomori w serii „Welcome to the N.H.K.”, stanowiącej bardzo dobry przykład tego, w jaki sposób popkultura odzwierciedla rzeczywistość. Na podstawie tej serii postaram się wykazać, w jaki sposób kultura popularna przedstawia zjawisko wycofania społecznego, a także omówić inne wyzwania, przed którymi stoi społeczeństwo japońskie, takie jak depresja czy przemoc w szkołach.Po przedstawieniu informacji zawartych w poszczególnych rozdziałach można stwierdzić, że "Welcome to the N.H.K." stanowi bardzo dokładne stadium zjawiska hikikomori w popkulturze japońskiej. Poprzez używanie humoru oraz bardzo dobrą pod względem psychologicznym kreację bohaterów, reprezentujących różne problemy społeczeństwa japońskiego, autor jednocześnie przedstawia problem szerszemu gronu odbiorców, a także zwraca uwagę na to rosnące wyzwanie.

The subject of this thesis was to investigate the portrayal of the hikikomori in Japanese popculture with particular focus on "Welcome to the N.H.K." by Tatsuhiko Takimoto, which is an interesting study of this phenomenon.The first chapter is based on the definition of hikikomori. It contains the definition of social withdrawal, as well as the course of this phenomenon and mental disorders linked to the hikikomori condition. Another subject that is brought up is the connection between otaku subculture and hikikomori. Furthermore, this chapter ends with findings about the scale of this phenomenon both in Japan and internationally.The second chapter of this thesis concentrates on the general portrayal of hikikomori in Japanese popculture. It is based on the examples of popular anime series bringing up the subject of social withdrawal. It also contains of a definition of popular culture according to Marek Krajewski and distinct tropes recurring in the series about hikikomori. Based on these tropes, it was possible to evaluate the coherence between the popculture portrayal and reality.The third chapter is based on works by Tatsuhiko Takimoto, a very interesting example of a writer using autobiographic motifs to raise awareness for current problems of the society. Starting with a short biography of this author and going over his previous works, "Negative Happy Chainsaw Edge" and "ECCO", the thesis moves to the most adequate portrayal of social withdrawal in Japanese popculture - "Welcome to the N.H.K.". This novel is an excellent example of how the popular culture reflect the reality. The results of this study were that "Welcome to the N.H.K." is an accurate portrayal of social withdrawal in Japanese popculture. Moreover, by using humor and psychologicallyadequate creation of characters, each representing another problem of contemporary Japanese society, the author reaches the wider audience and at the same time brings attention to the hikikomori phenomenon, which is a growing challenge for the society.