111/5000 Cells involved in the formation of teeth, dental pulp cells and cells supporting periodontal tissue

Pierwsze zaczątki zębów powstają w pierwszych dniach rozwoju zarodkowego. W zębie stałym wyróżnia się koronę, szyjkę i korzeń. Najważniejsze tkanki budujące ząb to szkliwo, zębina oraz miazga zębowa. Szkliwo pokrywa koronę zęba i jest najtwardszą tkanką w całym organizmie ludzkim; zawiera głównie związki nieorganiczne (hydroksyapatyt). komórki odpowiedzialne za budowę szkliwa to ameloblasty. Zębina zawiera znacznie mniej hydroksypaptytu niż szkliwo, jest elastyczna i powstaje dzięki aktywności odontoblastów. Miazga zębowa jest także zbudowana z odontoblastów, choć w jej skład wchodzi szereg innych typów komórek. Jest jednak cennym źródłem mezenchymalnych komórek macierzystych – MSC. Ząb jest utrzymywany w zębodole dzięki tkankom przyzębia. Najbardziej charakterystycznymi cechami komórek macierzystych są ich zdolność do samoodnowy oraz różnicowania. Dzielą się one ze względu na miejsce występowania jak również zdolność do różnicowania, na komórki macierzyste unipotencjalne, multipotencjalne, plutipotencjalne oraz totipotencjalne. Komórki macierzyste występują w miazdze zębowej oraz tkankach przyzębia i można je uzyskać po ekstrakcji zęba, po czym hodować in vitro lub przechowywać w odpowiednich warunkach kriogenicznych. W porównaniu z komórkami macierzystymi szpiku kostnego są łatwiejsze w hodowli, gdyż są mniej wrażliwe na zmianę warunków środowiska. Na podstawie badań na zwierzętach oraz ludzi stwierdzono, iż komórki macierzyste pochodzenia zębowego posiadają szereg potencjalnych zastosowań m.in w endodoncji regeneracyjnej, leczeniu chorób neurodegeneracyjnych oraz uszkodzeń kości wskutek nagłego urazu czy choroby nowotworowej.

The first teeth rudiments are formed in the first days of embryonic development. The permanent tooth is distinguished by a crown, neck and root. The most important tooth building tissues are enamel, dentin and dental pulp. The enamel covers the crown of the tooth and it is the hardest tissue in the entire human body. The enamel also contains mainly inorganic compounds (hydroxyapatite). The cells responsible for the construction of enamel are ameloblasts. Dentin contains much less hydroxypapite than enamel, it is elastic and arises thanks to the activity of odontoblasts. Dental pulp is also composed of odontoblasts, although it contains other cell types. However, it is a valuable source of mesenchymal stem cells - MSC. The tooth is kept in the alveolus because of periodontal tissues.The most specific features of stem cells are their ability to self-renew and differentiate. They share due to the place of occurrence as well as the ability to differentiate into unipotential, multipotential, plutipotential and totipotential stem cells. Stem cells are present in the dental pulp and periodontal tissues and can be obtained after tooth extraction and then grown in vitro or stored under suitable cryogenic conditions. In comparison with bone marrow stem cells, they are easier to grow and less sensitive to change environmental conditions. It was found that stem cells of dental origin have lot of potential applications, among others in regenerative endodontics, treatment of neurodegenerative diseases and bone damage due to sudden injury or cancer.