Miłość w teatrze Nicolò Machiavellego

Love in Nicolò Machiavelli's theatre

Tematem niniejszej pracy dyplomowej jest przedstawienie różnych aspektów dotyczących miłości w komediach Niccolò Machiavellego. Analiza powyższej tematyki odbyła się na przykładzie Clizii, Mandragoli i w mniejszym stopni Andrii. Na początku pracy, została przedstawiona po krótce historia teatreu od czasów antycznych do pierwszej połowy XVI wieku. Zostały zaprezentowane najważniejsze komedie oraz ich autorzy, którzy będą mieć największy wpływ na twórczość teatralną Machiavellego. Następnie zostały omówione dzieła komiczne Machiavellego takie jak Listy, opisujące śmieszne sytuacje z życia autora, oraz komedie, niektóre mało znane, ze względu na to, że nie przetrwały do naszych czasów lub nie zostały dokończone, na przykład: L’Asino d’oro, Belfagor Arcidiavolo, ale też traskrypcje lub przeróbki komedii starożytnych takich jak Eunuchus i Aulularia. W następnej kolejności zostały pokrótce scharakteryzowane komedie, które w całości przetrwały do naszych czasów, i których analizą będziemy się zajmować w niniejszej pracy: Andria, Clizia i Mandragola. Później został omówiony wpływ niektórych dzieł na twórczość komiczną Machiavellego. Są to przede wszystkim komedie Plauta i Terencjusza, ale również autorów współczesnych Machiavellemu, takich jak Ariosto, Bembo czy Boccaccio. Bierze się też pod uwagę wpływ Listów Machiavellego oraz wierzeń ludowych. W dalszej kolejności komedie zostały zanalizowane pod względem tematu miłości. Zostają na przykład omówione przedstawienia zakochanych mężczyzn oraz różnice i podobieństwa między zakochanymi bohaterami. Rozważa się również wpływ miłości i pożądania na zachowanie postaci i przemianę, którą w nich powodują. Przestawiono także postacie kobiece i rolę jaką odgrywają w fabule komedii. Więcej uwagi poświęcono Lukrecji i Sofronii, czyli bohaterkom, które mają największy wpływ na rozwój miłosnych wydarzeń w komediach. Następnie analizuje się podstępy, do których uciekają się bohaterowie, aby zbliżyć się do pożądanych kobiet. Intrygi postaci zostały szczegółowo opisane pod względem planu, ale również jeżeli chodzi o aspekt prawdopodobieństwa, tak ważny w twórczości Machiavellego. Mówi się również o pobudkach, którymi kierują się bohaterowie i ich wspólnicy planując intrygi. Na końcu pracy omówiono także aspekty komiczne komedii oraz poddano analizie język użyty przed Machiavellego, komiczność bohaterów utworów, ale też śmieszne sytuacje i sceny zawarte w dziełach .

The argument of my thesis concerns different aspects of love in Machiavelli's theatre. The analisys was carried out primarily on Clizia as well as La Mandragola, and in a lesser extend also on Andria. In the beginning of the thesis there is a short presentation of the story of the theater representations from antiquity untill the first half of the XVI century. There are mentioned the most important works and authors that will have an impact on Machiavelli's theatre works. Later, we proceed to talk about Machiavelli's comic works: the Letters, that contain some funny situations from the author's life. We analyze also other pieces, some of them less popular, as they didn't last to the present day or because they were not finished by Machiavelli. They are mentioned such works as L’Asino d’oro, Belfagor Arcidiavolo as well as transcriptions and redactions of some ancient comedies as Eunuchus or Aulularia. Next, we briefly characterize Andria, Clizia and La Mandragola. Afterwards, we examine the impact that some comic works had on Machiavelli's writing. It is mostly the influence of Plautus and Terence as well as some XVI centry authors like Ariosto, Bembo and Boccaccio. Moreover there are mentioned also other sources of inspiration, for example the Letters and some human beliefs. Later, there are studied different love aspects that can be found in the comedies. We focus on the immage of the male characters in love, which is a base for a comparison between the protagonists. We also try to distinguish different types of infatuation and we consider the influence that love and desire have on the protagonists as well as the change they cause in their behaviour. We also deal with the issue of female protagonists and their role for the comedies' plots. We devote more space to talk about Lucrezia and Sofronia, the two protagonists that have a major impact on the love stories. Subsequently, we examine the deceptions present in the comedies and their importance for the love plots. We analyze the complex structure of the deceits as well as the aspect of their likelyhood so significant to Machiavelli. We present as well the motives that make the characters execute or co-operate in the scams. In the end, there is a short summary of the comic aspects present in the comedies. We take in consideration the methods used by Machiavelli in order to make the comedies enterteining. We examine the language used in the works, the creation of amusing characters but also the use of funny situations

Lo scopo di questa tesi magistrale è stato quello di presentare vari aspetti legati al tema dell'amore nelle opere comiche di Niccolò Machiavelli. L'analisi si è svolta soprattutto sulla Clizia e sulla Mandragola e in misura minore anche sull'Andria. All'inizio viene presentata una storia breve del teatro comico dall'antichità fino alla metà del Cinquecento, si per esempio di quelle opere di Plauto e Terenzio che si sono rivelate più importanti per il teatro comico di Machiavelli. Successivamente si procede alla presentazione delle opere comiche machiavelliane: Lettere contenenti situazioni divertenti tratte dalla vita dell'autore e anche le commedie, alcune poco conosciute, o per il fatto che non sono pervenute ai nostri tempi o perché non sono state terminate. Si tratta di l'Asino d'oro o Belfagor Arcidiavolo e anche delle trascrizioni o riduzioni delle commedie antiche Eunuchus e l'Aulularia. Poi si passa alla caratteristica generale delle commedie: Andria, Clizia e Mandragola. In seguito viene analizzato l'influsso di alcune opere comiche sulla scrittura di Machiavelli. Si studia per esempio l'influenza delle commedie di Plauto e Terenzio su quelle machiavelliane, ma anche l'influsso degli autori contemporanei a Machiavelli, come Ariosto, Bembo, Boccaccio. Inoltre vengono analizzate altre fonti d'ispirazione, tra cui le Lettere o le credenze umane. Per quanto riguarda il tema d'amore si studiano i suoi vari aspetti nelle opere. Si parla per esempio dell'immagine dell'innamorato e si fa un paragone tra i protagonisti innamorati analizzando le somiglianze e le differenze tra loro. Vengono distinti vari tipi di innamorati e si prende in esame l'impatto che l'amore o il desiderio sessuale ha sui personaggi delle commedie e il cambiamento che ne risulta. Poi si parla anche dei personaggi femminili nelle commedie e il ruolo che svolgono nelle opere. Ci si sofferma soprattutto su Lucrezia e Sofronia, due personaggi che si distaccano di più per la loro importanza per l'intreccio amoroso. Poi si fa un'analisi degli inganni presentati nelle commedie Si studia ogni passo, dettaglio, e anche la questione della verosimiglianza per quanto riguarda i trucchi. Vengono mostrati pure i motivi che spingono ad agire tanto dei protagonisti, quanto dei collaboratori che aiutano ad eseguire il piano di ingannare. Alla fine della tesi sono state affrontate delle caratteristiche che rendono le commedie divertenti. Si analizza la questione del linguaggio usato da Machiavelli ma anche la creazione dei personaggi e il ruolo delle situazioni e peripezie divertenti nelle scene.