Presidential and parliamentary system of government on the example of the United States and Poland

Pierwszy rozdział pracy to wprowadzenie czytelnika w tematykędotyczącą systemów rządów oraz instytucji związanych z funkcjonowaniemspołeczności państwowej. Wytłumaczone zostaje pojęcie „system rządów” i przedstawione różne definicje tego pojęcia. Dalsza część to wskazanie pochodzenia pojęcia „system rządów”, etapów kształtowania się i podziału systemów. Tym samym przedstawiono kilka rodzajów systemów politycznych i ich charakterystyczne cechy. Następnie opisano sposób powstawania systemu prezydenckiego i parlamentarno-gabinetowego. Drugi rozdział opisuje sposób funkcjonowania systemu prezydenckiego na przykładzie Stanów Zjednoczonych. Przede wszystkim zarys instytucji prezydenta – przedstawia jego kompetencje, sposób wybierania i rolę jaką odgrywa w funkcjonowaniu państwa. Dalsza część rozdziału opisuje ustawodawstwo w USA oraz fundamentalny dla tego systemu rządów system powiązań mających na celu wzajemne równoważenie się władzy ustawodawczej i wykonawczej. Jest to tzw. system hamulców i równowagi, który stanowi cechę charakterystyczną systemu Stanów Zjednoczonych. Ostatnia część pracy to przedstawienie cech systemu parlamentarno gabinetowego na przykładzie rozwiązań przyjętych w Polsce. Rozważania rozpoczęto od przedstawienia tła historycznego i najważniejszych wydarzeń, które wpłynęły na ukształtowanie się tego systemu najpierw w Europie, a później w Polsce. Przywołano takie momenty jak obrady Okrągłego Stołu i uchwalenie Konstytucji. Dalsza część pracy porusza tematykę kompetencji i obowiązków prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, by na koniec przejść do omówienia elementów opisujących władzę ustawodawczą w systemie parlamentarno-gabinetowym. Dalej mamy do czynienia z charakterystyką instytucji Sejmu i Senatu – przedstawieniem sposobu powoływania tych organów, ich uprawnień czy struktury. W następnej kolejności, podobnie jak w rozdziale drugim, przedstawiono sposób działania władzy wykonawczej w Polsce i elementy najbardziej charakterystyczne dla systemu parlamentarno-gabinetowego.

The first chapter of master’s thesis is the introduce to the reader into the subject of governance systems and institutions. In this chapter I explained the term „governement system”. Then present the various definitions of this concept. The next part is an indication of the origin of the notion of "government system," the stages of the and division of government systems. There are therefore several types of political systems and theirattribute. Then it describes how the presidency and the parliamentary-cabinet system were formed. The second chapter describes how the presidential system works on the example of the United States. First of all it characterize the institution of the president. This part present presidential competence, the way of choosing and the role that he plays in the functioning of the state. The remainder of this chapter describes legislation in the United States and a system of governance that is fundamental to this system of governance, aimed at the mutual balancing of legislative and executive powers. The braking and balance system characterize the United States system. The last part of the text is a presentation of the features of cabinet-parliamemantary system. They are based on the example of solutions adopted in Poland. The deliberations started with the presentation of the historical background and the most important events that influenced to the formation of this system. There were times like the Round Table and the adoption of the Constitution. In May 3rd 1791. Then it deals with the subject matter of the powers and duties of the President of the Republic of Poland, and at the end go to discuss the elements describing the legislative power in the parliamentary-cabinet system. Next, it characterize the Sejm and Senate institutions - presenting the way in which these bodies are appointed. Next, it prezent the structure and Power of this institutions. The last chapter present the manner in which the executive branch in Poland works and the most important attribute of this system.