Frazeologia stanowi warstwę leksyki, której rozumienie i poprawne używanie jest uwarunkowane wysokim stopniem rozwinięcia świadomości językowej. Niniejsza praca przedstawia analizę badań ankietowych przeprowadzonych wśród 252 gimnazjalistów, która miała ujawnić uczniowską znajomość frazeologizmów.Celem pracy było kompleksowe zbadanie świadomości językowej uczniów gimnazjum w zakresie rozumienia związków frazeologicznych. Gimnazjaliści mieli za zadanie wyjaśnić sytuację użycia podanych frazeologizmów, wskazać znaczenie ich komponentów, wybrać odpowiednie warianty związków wyrazowych, uzupełnić ich brakujące elementy, a także wskazać frazeologizmy, które zostały przekształcone w sloganach reklamowych.Badania ujawniły, że gimnazjaliści dosyć dobrze radzili sobie z wyjaśnieniem sytuacji użycia frazeologizmów, jednak wykazali nieznajomość znaczenia ich poszczególnych komponentów, mieli trudności z wskazywaniem poprawnych wariantów, uzupełnianiem brakujących elementów, a także z wyodrębnianiem pierwotnych związków wyrazowych w obrębie sloganów reklamowych. Najwięcej problemów przysporzyły młodzieży gimnazjalnej frazeologizmy z komponentami archaicznymi, zapożyczonymi oraz tymi, które odnosiły się do realiów minionych.Przedstawione trudności gimnazjalistów są związane w nie w pełni wykształconą świadomością językową. Na tym etapie rozwoju i edukacji kształtowanie tej sprawności nie jest jeszcze zakończone. Nieznajomość starszej warstwy frazeologii jest natomiast spowodowana stopniowym jej wycofywaniem się i zanikaniem.

Understanding and correct using of phraseology depend on highly developed linguistic awareness. The present dissertation pictures analyses of survey research, which was performed with 252 middle school students. Examination showed, how deep is knowledge about phraseology, presented by students.The aim of present dissertation was comprehensive researching students’ linguistic awareness in case of understanding idiomatic expressions. Middle school students had a task to explain the situation of using provided idioms, to indicate the meaning of theirs components, to choose correct variant of idiomatic expression, to fill in missing words and pinpoint phrasemes, which was changed in advertising slogans.Research revealed that middle school students managed with explanation of situation of using idioms quite good. Although, they demonstrate big unfamiliarity of meaning of individual idioms’ components. They had also a lot of problems with choosing correct versions of idiomatic expressions and filling in missing words. Students had a lot of difficulties to distinct original phrasemes in advertising slogans. The most complicated tasks for teenagers were those in which there were idiomatic expression with archaic and derivative from other languages components and those connected with forgone realities. Linguistic difficulties of middle school students which were elaborated was connected with undeveloped linguistic awareness. In their level of growing up and education it is normal, because the forming of this ability is not finished. Unfamiliarity of the oldest part of phraseology depends on its pulling back and gradual fading out.